اشاره: ولایت ننگرهار در شرق افغانستان به مرکز داعش مبدل شده است. داعش در ظرف یک سال اخیر به گونة گسترده در مناطق شرقی افغانستان به ویژه در ننگرهار لانههای مستحکم ساخته است. ساحات عمدة برخی ولسوالیهای ننگرهار عملاً از سوی داعش کنترل میشود.
پس از تلفات نیروهای امنیتی در این ولایت و نگرانی از نفوذ گستردة داعش، رییس جمهور غنی، حنیف اتمر مشاور امنیت ملی، وزیر دفاع ملی، هرکدام جداگانه به این ولایت سفری داشتند.
رییس جمهوری در ننگرهار به نیروهای امنیتی دستور داد داعش را طی یک هفته نابود سازند؛ اظهاراتی که با انتقاد ناظران مواجه شد. ناظران معتقد هستند که از بین بردن داعش در ننگرهار کار یک هفتهیی نیست. چون داعش به گونة وسیع در این ولایت نفوذ کرده است.
حالا دولت افغانستان از عملیات قهر سیلاب در این ولایت خبر میدهد. بر بنیاد اظهارات مقامهای امنیتی، در نتیجة این عملیات تلفات سنگینی بر گروه داعش وارد شده است.
در خصوص وضعیت امنیتی ولایت ننگرهار در شرق افغانستان، گفتوگویی با سلیم کندزی والی این ولایت انجام دادهایم. سلیم کندزی، پیشتر معاون وزارت زراعت افغانستان بود و بیشتر از یک سال میشود در ولایت ننگرهار ایفای وظیفه میکند. شرح مصاحبه با آقای کندزی را در زیر میخوانید.
افغانستان.رو: رییسجمهور غنی و برخی از مقامات بلندپایه امنیتی در روزهای اخیر به ولایت ننگرهار سفری داشتند. حالا اوضاع در ننگرهار چگونه است؟
وضعیت ننگرهار در مقایسه با گذشته درچند ماه گذشته درحال بهبود است. رییس جمهوری در سفر به ولایت ننگرهار داعش ضرب الاجل یک هفتهیی برای نابودی داعش دادند و به نیروهای امنیتی دستور دادند که آنها را از میان بردارند. اقدام به نابودی داعش تقریباً شروع شده و ولسوالیهایی که زیاد متضرربودند، ازحضورداعش تصفیه شده اند. به ویژه در ولسوالی کوت تقریباً بیشتر از 95 فیصد ساحه تصفیه شده است. در ولسوالیهای ارچی و ده بالا همراه مردم محل صحبت شده و یک هماهنگی درست بین بخش نظامی و ملکی ما صورت گرفته است. مطمین هستم در ظرف یک هفته یا یک و نیم هفته میتوانیم دشمن را شکست قوی بدهیم و ساحه را تصفیه کنیم تا مردم به زندگی عادی خود برگردند.
افغانستان.رو: جناب کندزی، همان طوریکه شما در جریان هستید، ولایت ننگرهار در ماههای اخیر به مرکز داعش در افغانستان تبدیل شده است. به همین دلیل هم بود که همه از عواقب گسترش حضور داعش در این ولایت نگران بودند. دلیل اینکه ننگرهار مورد توجه داعش قرار گرفته و به پایگاه داعش تبدیل شده چه است؟
داعش به این فکر بود که در ننگرهار به ویژه در مناطق نزدیک به خط دیورند و ساحات جنگلی وکوهها مراکز خود را ایجاد کنند و از آنجا به دیگر ولایتها و مناطق هجوم ببرند و وضعیت را خراب سازند. ولی یک سلسله اقداماتی پیش از این هم به خاطر جلوگیری از این اقدام آنها صورت گرفته بود. ولسوالیهاییکه پیش از این در کنترل داعش بود، اکنون در آن ولسوالیها شکست خوردهاند.
آنها در اطراف خط دیورند برای خود بعضی قرارگاهها و مراکز تعلیم و تربیه ساخته بودند و به همین دلیل رییسجمهور و جناب اتمر به ننگرهار تشریف آورده بودند و هدایت صریحشان این بود که مراکز اینها تحت فشار گرفته شود. همچنان در مقابل اینها یک بسیج بسیار قوی مردمی و نظامی صورت گیرد که تا ما بتوانیم در آنجا حملات شدید داشته باشیم. در همین روزهای نزدیک وزیر دفاع هم آمده بودند و همرای بخش نظامی و ملکی ما جلساتی داشت. من مطمین هستم که این بار دشمن را طوری نابود خواهیم کرد که تا دیگر در ولایت ننگرهار بر خود جای پای نداشته باشد.
افغانستان.رو: آقای کندزی رابطه طالبان با داعش در ولایت ننگرهار چگونه است؟
برای ما دشمن خوب و بد وجود ندارد. کسیکه اگر طالب است یا داعش، وقتی از مردم ما قربانی میگیرند و مردم از دستشان به تکلیف هستند، در مقابل هر دوی اینها ما اقدامات جدی داریم. چند ماه پیش میان داعش و طالبان اختلافات شدید وجود داشت و جنگهایی هم صورت گرفت. ولی در وقتهای اخیر شاهد اختلافات و جنگهای قوی بین شان نیستیم. ولی در بعضی مناطق هنوز هم بعضی وقت بین طالب و داعش درگیری وجود دارد.
ما این طور فکر میکنیم که هر دویشان شاید به خاطر آوردن بیثباتی در افغانستان یک برنامه داشته باشند. از این خاطر ما در مقابل هردویشان اقدامات جدی در پیش رو داریم و باور داریم نابودشان خواهیم کرد.
افغانستان.رو: جناب والی، پیشتر گزارشهایی وجود داشت که اکثریت نیروهای داعشی در ولایت ننگرهار خارجیها هستند. اطلاعات شما به عنوان نمایندة ارشد حکومت مرکزی در ننگرهار حاکی از چه است. نیروهایی که در ننگرهار در صفوف داعش میجنگند، متعلق به چه کشورهایی هستند؟
داعش تنها موضوع افغانستان نیست. یک جنجال در سطح منطقه است. شما میبینید که در اکثر کشورهای جهان بعضی مشکلات، انفجار، فعالیت های ترورستی که پیش میشود داعش پیش میبرد ومسولیت اش داعش را میگیرد.
در این شکی نیست در این جا هم از وقتی حضور داعش از کشور های دیگر هم نماینده های خود را دارند. شاید از پخش های امنیتی دیگر کشور ها هم دراین جا یک تعداد شان حضور داشته باشد. یک تعداد شان قبلا وقتی درجنگ ماجسد های شان را دیدم معلوم میشود که از کشورهای دیگری هستندو هم افغانها هستند.ولی به ای شکل است شاید یک تعداد شان افغان ها باشند. در او ساحه قبلا در اوایل یک تعداد افغان ها زیاد بودند آن جا بعدا باز ترورست های دیگری از کشور هی دیگر از راه های مختلف کوشش کردند که خود را به آن جا برسانند.گروه داعش که در مرحله منطقوی افغانستان ترورستهای کشورهای دیگری در اینجا وجود دارد.
افغانستان.رو: جناب والی اخیراً برخی از نمایندگان مجلس گفتند که پنجاه خانهیی که مربوط اتباع خارجی هست خصوصا چیچینی ها در ولایت ننگرهار وجود دارند که باید این ها تصفیه شوند. اطلاعات شما در این خصوص چه است؟
مشخص گفته نمیتوانیم پنجاه یا شصت و هفتاد فامیل باشد. ولی در این شکی نیست که اینها اتباع کشورهای همسود و برخی کشور های دیگر خارجی هستند.
گفته میشود یک تعداد همراه فامیلشان در بعضی مناطق که قبلاً داعش در آنجا حضور داشتند، آمده بودند. اکنون در این مناطق حملات قوی جریان دارد و اینها را از این ساحه نابود خواهیم ساخت. تروریستان از هر جایی و از هر کشوری که هستند، دشمن مردم افغانستان هستند و ما اقدامات جدی علیه شان داریم.
افغانستان.رو: جناب آقای کندزی پیشتر ما مصاحبهیی با یک تن از جنرالان ارشد نظامی داشتیم. او مدعی بود که داعش به وسیلة هواپیماها به ولایت ننگرهار انتقال داده میشود. آیا این اظهارات دقیق است؟
گاهی برخیها بدون اینکه معلومات و دلایل موثق داشته باشند، اظهاراتی میکنند. من شخصاً این گفتهها را به تمام رد میکنم. به دلیل من در این ولایت مسوول هستم. با مردم جلسات دارم، حتا با کسانی که در اطراف خط دیورند و پایگاههای داعش زندگی دارند. تا هنوز هیچ کسی به من چنین چیزی را نگفته است. کسی نگفته که ما کدام طیاره را دیدیم که در نزدیک مناطق تحت کنترل داعش نفر پایین کند. این اظهارات درست نیست. به جای اینکه اعتمادسازی بین مردم و نظام امنیتی کشور شود، عدهیی بیاعتمادی ایجاد میکنند.
افغانستان.رو: آقای کندزی همان طوریکه پیشتر شما اشاره کردید رییسجمهور غنی در سفر به ولایت ننگرهار به نیروهای امنیتی دستور داده است که داعش را در ظرف یک هفته نابود کنید. آیا نابودسازی داعش کار یک هفته است؟
این اظهارات جدیت رییس جمهور را در مبارزه با داعش نشان میدهد. او تأکید کرد که باید ما جدی اقدام کنیم و مردم را احترام نماییم. تلاشهاییکه نظام انجام داده سبب شده است که مردم در مبارزه با داعش سخت با ما همکاری کنند. خود مردم در مقابل داعش سلاح گرفتنند و میجنگند. مثال آن را در ولسوالی کوت و دیگر ولسوالیها داریم. مطمین هستم که اگر به همین ترتیب یک هماهنگی میان مردم همراه منطقه و بخش نظامی ما ایجاد شود، دشمن در ظرف یک هفته با شکست قوی مواجه خواهد شد و چنانچه رییس جمهوری در این باره مهلت یک هفتهیی را تعیین کردند.
افغانستان.رو: جناب والی، برخی اعضای شورای ولایتی و نمایندگان ولایت ننگرهار در شورای ملی گفتهاند تغییریکه در سطوح مقامات حکومتی ننگرهار صورت گرفته است، مبارزه با داعش را تضعیف کرده است. مثلا گفتند قومندانها را تبدیل کردند؛ ولسوالها را تبدیل کردند که این در مبارزه با داعش یک خلاء را به وجود آورده است. این اظهارت چقدر میتواند دقیق باشد؟
ما وقتی تغییرات را میآوریم، همة ابعاد در نظر گرفته میشود. تغییرات ما به خاطر اصلاحات و از بین بردن داعش بوده است.
این تغییرات به گونة جمعی از سوی شورای نظامی ولایت ننگرهار و رهبری ولایت بوده است. ما سنجیدهام که چه کسانی در کجا میتوانند موثر باشند.
همچنان، به منظور ایجاد هماهنگی لازم میان مردم و نیروهای امنیتی این تغییرات صورت گرفته است. در تغییر و تبدیلهایی که انجام شده است، دلایل قوی و موثق وجود دارد. ما میدانیم که کدام ولسوال در شرایط در کدام ولسوالی بسیار موثر است. کدام ولسوال در این شرایط فعلی میتواند یک بسیج مردمی را در منطقة خود به پیش ببرد. از این خاطر ما تغییراتی را که آوردیم، جز همین پلانی است که ما باید داعش را ضربة قوی بزنیم.
افغانستان.رو: پیشتر شما گفتید نیروهای داعش در مناطق خط دیورند پایگاه ساخته بودند. این نشان میدهد که حلقات پاکستانی در مبارزه با داعش صادقانه عمل نمیکنند یا حد اقل فرصت میدهند که داعش پایگاهسازی کنند. نقش پاکستان در گسترش حضور داعش در ولایت ننگرهار و در کل شرق کشور چه است؟
داعش جاهایی را برای خود انتخاب میکنند و کوشش میکنند که در آن مناطق مستقر شود. بیشتر در مناطق قبایلی و خط دیورند زندگی دارند. چون این مناطق ساحة کوهزار است و به سادگی میتواند در آنجا پناهگاه داشته باشند.
به تمویلکنندهگان و کمک کنندگان داعش پیام واضح داریم: مردم افغانستان کسانی را که مأموریت دارند پروژههای کشورهای دیگر را در اینجا تطبیق کنند، اجازه نمیدهند که از مردم و ولس افغانستان قربانی بگیرند.
شما مطمین باشید هر کسیکه در پشت داعش باشد شکست خواهد خورد. اقدامات ما در مقابلشان جدی است. قبلاً من گفتم که داعش یک پدیده و مشکل مربوط به افغانستان نیست، بلکه یک مشکل در سطح منطقه است. هرکسیکه این ها را حمایت میکند مطمین باشید که شکست اینها را و این عذاب را سر خود خواهند دید.
افغانستان.رو: جناب والی تلویحاً شما میخواهید بگویید که حلقات پاکستانی در حضور داعش در ننگرهار نقش دارد. اطلاعاتی وجود دارد که برخی افسران پاکستانی در ننگرهار دستگیر شدند و قیام کنندگان مردمی و نیروهای محلی اینها را دستگیر کردند. در مقابل داعش مردم محل را به گروگان گرفته و خواستار رهایی افسران پاکستانی شده اند. این اظهارات چقدر دقیق است؟
من قبلا گفتم که داعش در ساحه خط دیورند حضور دارد. قوم اروکزی با داعش رابطة نزدیک دارد. برخیها از این قوم در این گروه عضو هستند. ولی ما اقدامات جدی راجع به این گروه کردیم. از موضوعی که شما یادآوری کردید، من اطلاعی ندارم. گمان نمیکنم چنین چیزی اتفاق افتاده باشد. وقتی داعش در دیکوچ شکست خورد یک تعداد از همان فامیلهایی که طرفدار داعش بودند با آنها کوچ کردند و رفتند.
افغانستان.رو: جناب والی بحث مواد مخدر در ننگرهار در سالهای گذشته جدی بود. حتا بر اساس گزارشهای برخی رسانهها باری پایگاهای مواد مخدر از طرف نیروهای روسیه در ولایت ننگرهار آماج حمله قرارگرفت. حالا بحث مواد مخدر در ننگرهار در چه وضیعتی قرار دارد؟
نسبت به سال گذشته ، امسال گزارشی که خود وزارت مبارزه با مواد مخدر داده، کشت مواد مخدر در ننگرهار کاهش یافته است. ولی در بعضی ولسوالیهاییکه نا امنی بوده و یا در آن جا حضور طالب و داعش بوده مواد مخدر همچنان کشت شده است.
در برخی ولسوالیها تماسهاییکه همراه متنفذین محل داریم کشت کوکنار نسبت به سال گذشته کم است و کوشش ما این است که با تأمین امنیت و راندن تروریستان از ولسوالیهای ننگرهار کشت کوکنار را هم صفر سازیم.
افغانستان.رو: جناب والی به عنوان پرسش آخری شمار نیروهای داعش در ولایت ننگرهار به چند نفر میرسد ودر ضمن بحث اختلافات مرزییکه با پاکستان وجود داشت و درگیریهایی که میان نیروهای سرحدی افغانستان و پاکستان یک ماه پیش در ننگرهار صورت گرفت، این جنگها به کجا انجامیده است. نیروهای پاکستانی در خط دیورند دروازهیی را احداث کردهاند، موضع شما چیست؟
ارقام موثق از حضور داعش نداریم. کسی اعضای داعش را یک به یک حساب نکرده است. اما بر اساس تخمینها شمار داعشیان در ولایت ننگرهار از سه و نیم هزار تن بیشتر است. تنها در ولسوالی کوت تقریباً 600 عضو داعش حضور دارد. چند وقت قبل در یکی از ولسوالیهای دیگر شمارشان به 1200 تن میرسید.
ولی وقتی شکست میخورند ساحه را ترک میکنند. حالا چون در ولسوالی کوت و بعضی ولسوالیهای دیگر شکست قوی خوردند. در مقابل شان اقدامات قوی جریان دارد و کم خواهند شد.
افغانستان.رو: نیروهای داعش پس از شکست به کجا فرار میکنند؟
اکثر اینها در اطراف خط دیورند و آن طرف خط(مناطق قبایلی پاکستان) میروند. یا اینکه اسلحههای خود را گذاشته به شکل عادی همراه خانمها در موترهای عادی در حالت فرار خود را از این منطقه بیرون میکنند. ولی تعدادشان قبلاً زیاد بود؛ حالا تعدادشان در حال کمشدن است. من مطمین هستم تعدادشان کم شده و بالاخره نابود شده بروند.
موضوع دروازه در سرحد: مشکلی که پیدا شده بود از راه دیپلوماتیک توسط وزارت خارجه پیش برده میشود. این موضوع مربوط وزارت خارجه میشود. حالا مشکلی نیست رفت و آمد مردم جریان دارد. یک تعداد با پاسپورت به پاکستان سفر میکنند. ولی بعضی اوقات ما میشنویم که مریضها و بعضی کسانیکه مشکل داشتند بدون پاسپورت برایشان اجازه داده میشود.