|
|
| صفحه اول/ |
همگرایی منطقوی در مورد صلح در افغانستان
/17.2.2017
وحید «مژده»
نظر نویسنده مقاله ممکن است مغایر با موضع سایت "افغانستان.رو" باشد.
روز چهارشنبه 15 فبروری ماسکو میزبان نشست شش کشور منطقه به شمول افغانستان برای بحث روی بحران افغانستان بود. قبلا در آخر ماه دسامبر سال 2016 نیز نشست سه جانبه بدون حضور افغانستان برای بحث روی مسئلۀ افغانستان در ماسکو برگزار گردیده بود که در آن نمایندگان کشور های روسیه، چین و پاکستان باهم به رای زنی در مورد جنگ و ناامنی در افغانستان پرداختند. در آن زمان نشست ماسکو به اعتراض کابل مواجه شد و جانب روسیه وعده داد تا در نشست بعدی از کابل نیز برای شرکت در نشست مشابه دعوت به عمل آورد.
این بار نشست ماسکو با شرکت شش کشور یعنی روسیه، چین، ایران، هند، پاکستان وافغانستان برگزار گردید اما افغانستان برای اینکه نشان دهد از این نشست زیاد راضی نیست، به اعزام یک مقام پائین رتبه تر از وزارت خارجه اکتفا کرد درحالیکه چند روز قبل، ماسکو از صلاح الدین ربانی وزیر خارجۀ افغانستان پذیرایی نمود. در آن دیدار فیصله به عمل آمد تا به منظور ارتقای سطح روابط فرهنگی میان دوکشور، خانۀ علم وفرهنگ فدارسیون روسیه در کابل بازگشایی گردد.
نکتۀ جالب وقابل توجه در نشست شش جانبۀ ماسکو تاریخ برگزاری آنست و پیام سمبولیک این نشست شاید به اندازۀ خود آن و حتی بیشتر از آن معنی دار باشد. نیروهای اتحادشوروی وقت بعد از 9 سال و 50 روز جنگ در افغانستان، در 15 فبروری 1989 خاک افغانستان را ترک گفتند. هجوم ارتش سرخ به افغانستان، به جنگی در این کشور منجر شد تا به امروز ادامه دارد. آیا انتخاب تاریخ 15 فبروری برای نشست شش جانبه در ماسکو تصادفی انتخاب شده است؟
شاید یک هدف رهبران روسیه از انتخاب این تاریخ برای نشست شش جانبه در ماسکو برای افغانستان این باشد تا به امریکا و قدرت های منطقوی یادآوری نماید که روسیه نیز روزگاری در افغانستان مداخله نظامی ناکامی را تجربه کرد اما آن جنگ و بدنبال آن خروج نیروهای این کشور در 28 سال قبل از افغانستان به صلح در این کشور منجر نشد. بنابراین حملۀ امریکا و متحدین آن نیز جز دوام جنگ در افغانستان نتیجه ای نخواهد داشت.
در عین حال تاریخ این نشست می تواند یک پیام دیگر نیز داشته باشد که با توجه روزافزون فدارسیون روسیه به وقایع منطقه و جهان بی رابطه نیست؛ کرملین می خواهد بگوید که 28 سال پس از خروج ارتش سرخ از افغانستان که تقریبا با فروپاشی اتحادشوری همزمان بود، اکنون روسیه بار دیگر قدرت خویش را باز یافته و نمی خواهد در وقایع منطقوی که مستقیما روی امنیت این کشور و کشور های پیرامون آن تاثیر دارد، بی تفاوت باقی مانده و حیثیت یک تماشاچی بیطرف را بازی کند.
در نشست سه جانبۀ ماسکو در ماه دسامبر، شرکت کنندگان از جامعۀ جهانی خواستند تا نام رهبران طالبان به منظور مذاکرات صلح از لیست سیاه خارج شود. این تقاضای نشست سه جانبه در ماسکو با اعتراض حلقه هایی در دولت افغانستان مواجه شد. از آن به بعد شایعاتی در مورد کمک های نظامی روسیه به طالبان نیز در رسانه ها منعکس گردید.
ضمیر کابلوف نمایندۀ خاص فدراسیون روسیه برای افغانستان و پاکستان تاکید نموده است که فدراسیون روسیه قصد دارد همکاری خود با ناتو در مورد افغانستان را از سر بگیرد. وی همچنان گفته است که هنوز روسیه با رهبری جدید در قصر سفید در مورد قضیۀ افغانستان مذاکره ای نداشته است. در چنین شرایطی به نظر نمی رسد که روسیه قصد کمک نظامی به طالبان را داشته باشد بلکه انتظار خواهد کشید تا سیاست ترامپ در مورد طولانی ترین جنگ تاریخ امریکا مشخص گردد. ماسکو این اطمینان را دارد که جنگ افغانستان به تدریج برای امریکا مبدل به دردسری خواهد شد که واشنگتن برای خروج از آن چاره ای جز روی آوردن به قدرت های منطقوی به خصوص فدارسیون روسیه نخواهد داشت.
از جانب دیگر سروصدای حضور داعش در افغانستان و قاچاق مواد مخدر از این کشور به فدارسیون روسیه از موارد نگرانی های روسیه در مورد افغانستان است. دو موردی که روسیه آنها را با حضور نظامی امریکا در افغانستان مرتبط می داند.
امریکا در گذشته برای حمله به کشور های دیگر نیازی به پاسخ گویی و توجیه احساس نمی کرد اما به نظر می رسد که اکنون وضع تغییر کرده است. این سخن به این معنی نیست که روسیه توجیه امریکا برای حضور نظامی در افغانستان را نمی پذیرد و خواهان خروج این کشور از افغانستان خواهد شد. وقتی ضمیرکابلوف می گوید که روسیه حاضر است همکاری هایش را با ناتو از سر بگیرد اما این بار پیشنهاد روسها همکاری بدون قید وشرط نیست. روسیه می خواهد شریک بازی باشد نه یک همکار دنباله رو منفعل در جنگی که امریکا آنرا مبارزه با تروریسم می نامد.
نشست شش جانبه بدون تردید نشستی برای آغاز مذاکرات صلح نبود زیرا طالبان در آن حضور نداشتند اما اینکه در نشست سه جانبه در ماه دسامبر، طالبان به عنوان یک طرف در قضیۀ افغانستان به رسمیت شناخته شد، یک پیروزی سیاسی در سطح بین المللی برای طالبان به شمار می آید. اما نشست شش جانبه در ماسکو از آنجا که نوعی همگرایی منطقوی در مورد افغانستان را به نمایش گذاشت و نگرانی مشترک از دوام جنگ را برجسته ساخت، می تواند برای مردم افغانستان امیدوار کننده باشد. زیرا این نشست تبارز نگرانی از دوام جنگی بود که به اعتراف خود امریکایی ها به بن بست رسیده است.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
