برخی پژوهشگران تلاشهای منطقهای برای تأمین صلح و ثبات در افغانستان را مؤثر میدانند و باور دارند که بدون همکاری و نقش کشورهای تأثیرگذار منطقه، امکان پیشرفت در گفتوگوهای صلح افغانستان وجود نخواهد داشت.
آنها با اشاره به نشست آتی مسکو معتقد هستند که امریکا در پی تداوم بحران در افغانستان و منطقه است و به همین دلیل، کوشش خواهد کرد تلاشهای کشورهای منطقه به ویژه روسیه را در راستای تأمین صلح و ثبات در افغانستان به شکست مواجه سازد.
این اظهارات درحالی صورت میگیرد که قرار است مسکو در ماه آینده میزبان کنفرانسی دربارۀ صلح، بازسازی و امنیت افغانستان باشد.
در همین حال، یک مقام امریکایی گفته که در نشست چندجانبه صلح در مسکو شرکت نخواهد کرد.
این مقام امریکایی افزوده است که به دلیل عدم آگاهی از اجندای نشست مسکو و مشورت نکردن روسیه به آنها در این نشست اشتراک نخواهند کرد.
با این حال، احمد سعیدی آگاه سیاسی به افغانستان.رو میگوید که جنگ در افغانستان در درازمدت به نفع کشورهای منطقه نیست، به همین دلیل این کشورها در پی راه و چاره هستند.
او میافزاید که تلاشهای کشورهای منطقه در زمینۀ تأمین صلح و ثبات در افغانستان موثر و قابل قبولتر است.
آقای سعیدی، از تلاشهای مسکو در راستای مذاکرات صلح ستایش کرد، اما اضافه کرد که امریکا تا کنون به ادامۀ جنگ در افغانستان علاقمند است و باور دارد، به همین دلیل نمیگذارد تلاشها در راستای مذاکرات صلح به ثمر برسد. این پژوهشگر سیاسی خاطر نشان ساخت که واشنگتن تلاش خواهد کرد جلسۀ مسکو را به چالش بکشد.
این تحلیلگر سیاسی گفت که امریکا در حال حاضر دو هدف دارد: واشنگتن در پی تداوم جنگ تا چندسال دیگر است و از سوی دیگر، در روزهای اخیر در تلاش افزایش نیروهای خویش میباشد.
احمدسعیدی همچنان تصریح کرد که حضور قوتهای امریکا در افغانستان به معنای ادامه جنگ است.
به باور سعیدی، امریکا راضی نیست که روسیه منحیث یک کشور قدرتمند در قضایای منطقه نقشی را بازی کند که مردم به این کشور امیدوار شوند.
این تحلیلگر منطقهیی خاطر نشان ساخت که امریکا تلاش خواهد ورزید نشست روسیه به نتایج مثبتی منجر نشود.
سعیدی تصریح کرد: امریکا علاقمند است که جنگ را به آسیای میانه برساند و دستآوردهای روسیه در کشورهای اروپای شرقی مثل اوکراین را خدشهدار ساخته و این کشور را متوجه کشورهای آسیای میانه بسازد.
به گفتۀ احمد سعیدی، واشنگتن تلاش خواهد کرد دهلیزی از طریق بدخشان افغانستان به خاطر فرستادن تروریستان و مواد مخدر به کشورهای آسیای مرکزی باز کند تا در درازمدت زمینۀ حضور خویش را در منطقه فراهم سازد.
او گفت: «هدفِ ادامۀ جنگ در افغانستان کشورهای آسیای مرکزی است که سایۀ مقناطیسی روسیه محسوب میشوند. امریکاییها تلاش میورزند روسیه در این منطقه مشغول شود. در کل، هدف از حضور امریکا در افغانستان ایجاد چالش به کشورهای ایران، روسیه و چین میباشد.»
این پژوهشگر افغان گفت که امریکا به هر قیمت ممکن جنگ را به کشورهای آسیای میانه میرساند. او افزود: همین اکنون امریکا داعش و تروریسم را حمایت میکند و این به هیچ کس پت و پنهان هم نیست.
آقای سعیدی در پاسخ به این پرسش که کشورهای منطقه برای مهار بحران و نا امنی در افغانستان چه کاری میتوانند بکنند، افزود: کشورهای منطقه یک دست نیستند. برخی کشورها مثل روسیه، چین و ایران مستقل هستند و برخی دیگر مثل پاکستان وابسته به امریکا میباشند. اگر اشارۀ امریکاییها نباشد پاکستان در همکاریهای صلح تا آخر خط نخواهد رفت. پاکستان بدون اجازۀ امریکا گام بر نمیدارد.
احمد سعیدی در خصوص نشست آتی مسکو دربارۀ صلح افغانستان گفت: امریکا در این نشست اشتراک نخواهد کرد. چون به پیروزی این نشست علاقمند نیست. امریکا حتا کوشش خواهد کرد این نشست را اخلال کند. چون مبتکر این نشست مسکو است و دستآورد آن نیز به روسیه بر میگردد. در این صورت حیثیت و عزت امریکا منحیث یک ابرقدرت جهانی زیر سوال خواهد رفت.
این پژوهشگر سیاسی گفت که هم اکنون امریکاییها علاقمند صلح در افغانستان نیستند. آنها به دنبال حکومت ضعیف در افغانستان هستند. زیرا، وجود حکومت ضعیف به معنای ادامه جنگ است.
او با اشاره به تلاشها برای گسترش حضور نظامی امریکا در افغانستان خاطر نشان ساخت: وقتی 130 هزار نیروی امریکایی در افغانستان حضور داشت، صلح و ثبات در این کشور به وجود آمد که حالا با حضور ده هزار سرباز دیگر امنیت در این کشور تأمین شود؟! حضور نیروهای امریکایی به معنای ادامۀ جنگ است.
مقامات دولت افغانستان پیوسته بر اهمیت جایگاه کشورهای منطقه در پروسۀ صلح افغانستان تأکید ورزیدهاند؛ اما برخی آگاهان میگویند که کابل با وجود درک جایگاه و نقش کشورهای منطقه در صلح و جنگ افغانستان، کمتر اعتنایی به این کشورها کرده است.
اما به تازهگی مشاور امنیت ملی افغانستان، به نقش روسیه در حل مسایل منطقهیی تأکید ورزیده است. حنیف اتمر گفته که روسیه یک کشور مهم در منطقه به شمار میرود و نقش اینکشور در حل مسایل منطقهیی خیلی مهم و با اهمیت است.
او گفته که روسیه حکومت افغانستان را یک حکومت مشروع و هر نوع فعالیت نظامی علیه این دولت را غیر قانونی میداند.
روسیه اعلام کرده است که در کنفرانس مسکو نمایندگان کشورهای ذینفع در افغانستان به شمول ایالات متحدۀ امریکا اشتراک خواهند کرد.
اما منابع میگویند که کشورهای غربی به شمول امریکا رغبتی برای حضور در این نشست و همکاری در پروسۀ صلح افغانستان ندارند.
این دومین نشست روسیه در پیوند به مذاکرات صلح افغانستان میباشد. مسکو اخیراً میزبان کشورهای همسایۀ افغانستان در خصوص مذاکرات صلح بود. در این نشست از مقامات افغانستان کسی دعوت نگردیده بود. مقامات دولت افغانستان واکنش گستردهیی به آن نشست داشتند. اما مقامات مسکو گفتهاند که هدفشان فقط برقراری نظم و صلح است.
مقامات مسکو در دیدار با مشاور امنیت ملی و وزیر خارجۀ افغانستان اطمینان دادهاند که به همکاریهای خود در ارتباط به تأمین صلح و ثبات در افغانستان ادامه میدهد.
بر بنیاد اظهارات مقامات ارشد کابل، در کنفرانس ماه اپریل مسکو نمایندههای ۱۲ کشور اشتراک خواهند کرد.