|
صفحه اول/ |
اهمیت توافق نخبگان پیش از برگزاری انتخابات
/15.2.2018
نویسنده: میرویس قادری
جریانهای اپوزیسیونی افغانستان برای پایان کار حکومت وحدت ملی لحظه شماری میکنند. آنها اعلام کردهاند که 100 روز تا پایان کار حکومت باقی است و بیشتر از این، یک روز هم اجازۀ تداوم قدرت را به رهبری کنونی نخواهند داد.
جریانهای اپوزیسیونی از جمله شورای حراست و ثبات، جمعیت اسلامی، ائتلاف نجات افغانستان و جبهۀ ملی نوین افغانستان هشدار دادهاند که رهبران حکومت وحدت ملی باید به فکر برگزاری یک انتخابات عاری از تقلب و شفاف باشند و برنامۀ تمدید قدرت را از سر به دور کنند.
در روزهای پسین گزارشهایی منتشر شد که حکومت وحدت ملی با تشکیل شورایی در چوکات ریاستجمهوری در پی تمدید دورۀ مأموریت خویش میباشد. اما ریاستجمهوری در واکنش به این گمانهزنیها اعلام کرد که یک روز هم خلاف قانون اساسی حاضر به ادامۀ کار نمیباشند.
بر بنیاد مادۀ 61 قانون اساسی افغانستان، دورۀ کار رییسجمهور پنج سال است. جریانهای اپوزیسیونی مدعی هستند که سال ۱۳۹۳ سال اول حکومت وحدت ملی بود و سال ۱۳۹۷ سال پنجم آن میباشد. بنابراین، اول جوزای سال پنجم، دورۀ کار رییسجمهور خاتمه مییابد.
این اظهارات درحالی صورت میگیرد که حکومت افغانستان هیچگونه تدبیر و برنامهیی برای برگزاری انتخابات ندارد.
از آنجایی که تا کنون هیچگاهی انتخابات طبق قانون اساسی در موعد مشخص برگزار نشده است، جریانهای مخالف سیاسی نظام، فشارها بر حکومت را افزایش دادهاند تا برنامۀ برگزاری انتخابات را از ذهن به دور نداشته باشند.
انتخاباتهای افغانستان همواره با تأخیر برگزار شده است. در دورۀ مأموریت حامد کرزی، انتخابات ریاست جمهوری نزدیک به یک سال دیرتر از پیشبینی قانون اساسی برگزار شد.
انتخابات پارلمانی افغانستان به تکرار به تأخیر افتیده است. اعضای پارلمان به دلیل برگزارنشدن انتخابات، به جای یک دورۀ تقنینی دو دوره وکالت کردهاند. به تازهگی کمیسیون انتخابات باردیگر از تأخیر در برگزاری انتخابات پارلمانی سخن زد. اعضای کمیسیون مدعی هستند که نه به لحاظ تخنیکی و نه هم به لحاظ مالی قادر به برگزاری انتخابات در زمان معین نیستند. جنجالها در کمیسیونهای انتخابات همچنان پابرجاست. اعضای کمیسیون اراده و مدیریت لازم برای برگزاری انتخابات ندارند. حکومت افغانستان هم به تأخیر در برگزاری انتخابات بیمیل نیست. زیرا، انتخابات در افغانستان همواره چالشزا و بحرانآفرین بوده است. با توجه به شرایط شکنندۀ سیاسی و امنیتی افغانستان، برگزاری انتخابات شاید دامنۀ بحران را فراگیرتر سازد و دردسر تازهیی را برای حکومت به وجود آورد. انتخابات در افغانستان همواره زیر سایۀ تقلب برگزار شده است. هیچ انتخاباتی در افغانستان بدون اتهام تقلب و مهندسی آن برگزار نشده است. انتخاباتهای ریاستجمهوری 2004، 2009 و 2014 با اتهام سنگین تقلب همراه بوده است. همچنان، انتخابات پارلمانی 2009 نیز به رسوایی کشید.
به همین دلیل، حکومت رغبت کافی به برپایی آن ندارد. وقتی حکومت قادر به برگزاری انتخابات پارلمانی نیست، قطعاً قادر نخواهد بود انتخابات ریاستجمهوری را در موعد تعیین شده برگزار نماید.
اما جریانهای مخالف سیاسی به کمتر از برگزاری انتخابات طبق پیشبینی قانون اساسی قانع نیستند. همچنان، جامعۀ جهانی نیز به برگزاری انتخابات تأکید میورزد. چنانچه نمایندگان پانزده کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل در سفرشان به کابل، برگزاری انتخابات را برای آیندۀ افغانستان حیاتی خواندند و از حکومت خواستند که تمهیدات لازم را برای برگزاری انتخابات در نظر گیرد.
اما در کنار ناامنی و سیطرۀ طالبان بر بخشهایی از جغرافیای افغانستان، نبود آمادهگی کمیسیونهای انتخاباتی بزرگترین چالش فرا راه برگزاری انتخابات محسوب میشود. کمیسیون انتخابات باید فهرست رایدهندگان را تهیه کند، مراکز رأیدهی را تثبیت نماید و همچنان کارتهای رأیدهی تازه را توزیع نماید. چون در گذشته برابر با نفوس افغانستان کارت رأیدهی توزیع گردیده است. مجموع واجدان شرایط رأی دهی در افغانستان به هشت میلیون نفر میرسد؛ اما کمیسیونهای انتخاباتی 24 میلیون کارت رأیدهی توزیع کردهاند. یکی از عوامل اصلی تقلب گسترده و سازماندهی شده در انتخابات همین مسأله بوده است. اکنون، با توجه به ظرفیت کمیسیونهای انتخاباتی، انجام این وظایف بسیار زمانگیر و دشوار خواهد بود.
انتخابات برای افغانستان بسیار هزینهبردار تمام شده است. از یک سو در انتخاباتهای افغانستان مردم تصمیمگیرنده و تعیینکننده نبودهاند و از سوی دیگر، جنجالهای پس از انتخابات افغانستان را مرز فروپاشی و جنگ داخلی پیش برده است. با توجه به این، در افغانستان توافق نخبگان سیاسی و اجتماعی مقدم تر از برگزاری انتخابات پر از تقلب و جنجالی میباشد. نخبگان سیاسی افغانستان با استفاده از سازوکارهای معمول و تاریخی، باید به توافق برسند و زمینۀ آرام انتقال مسالمت آمیز قدرت را فراهم سازند. بدون توافق پیش از انتخابات احتمال بروز یک جنگ طاقت فرسای تازه و ویرانگر وجود دارد. افغانستان با توجه به ناهمگونی اجتماعی و سیاسی، ظرفیت برجستۀ تشدید خشونت و جنگ بر سر قدرت را دارد. بنابراین، پیش از رسیدن به چنین وضعیتی، باید تدبیری سنجیده شود.
|
فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|