|
|
| صفحه اول/ |
"تاپی" و بازی با افکار عمومی
/25.2.2018
نویسنده: آنیتا احمدی
پروژۀ تاپی روز جمعه با حضور رهبران افغانستان، پاکستان، ترکمنستان و هند در ولایت هرات افتتاح شد.
پروژه تاپی به طول ۱۸۴۰ کیلومتر یکی از بزرگترین پروژه‌های اقتصادی- منطقه‌یی است که گاز ترکمنستان را از طریق افغانستان به پاکستان و هند انتقال می‌دهد. بر بنیاد گزارش‌ها، سالانه به مقدار ۳۳ میلیارد کوبیک گاز از طریق این پایپ لاین انتقال داده شود.
اشرف‌غنی، رییس‌جمهور افغانستان گفته است که پروژۀ تاپی تنها پروژه گاز نیست؛ بلکه برق، فایبر نوری و خط آهن را نیز در بر خواهد داشت. این پروژه از ولایات هرات، فراه، نیمروز و قندهار افغانستان می‌گذرد و به جنوب آسیا وصل می‌شود.
پروژۀ تاپی علاوه بر این‌که بخشی از انرژی کشورهای افغانستان و آسیای جنوبی را تأمین می‌کند، در گسترش روابط و دادوستد کشورهای آسیای مرکزی و جنوب آسیا نیز تأثیر قابل ملاحظه‌یی برجا خواهد گذاشت.
هزینۀ مجموعی این پروژه بیست و دو میلیارد و پنج صد میلیون دالر تخمین شده است و بربنیاد اظهارات مسوولان تا سال ۲۰۱۹ تکمیل خواهد شد.
این پروژه توسط چند کمپنی از افغانستان و ترکمنستان به شمول تصدی گاز افغانستان، کمپنی دولتی گاز ترکمنستان و دو کمپنی خصوصی دیگر تطبیق می‌شود.
با بهره‌برداری تاپی، افغانستان سالانه علاوه برگرفتن گاز کافی، بیش از چهار صد میلیون دالر حق ترانزیت گاز به دست خواهد آورد و همچنان برای هزاران نفر فرصت کار فراهم خواهد ساخت.
سهم افغانستان در ده سال اول سالانه تا پنج صد میلیون متر مکعب گاز و در ده سال دوم به یک میلیارد متر مکعب و در ده سال سوم پس از تکمیل پروژه، به یک اعشاریه پنج میلیارد متر مکعب گاز خواهد رسید.
جای شک نیست که پروژۀ تاپی مهم‌ترین و بنیادی‌ترین پروژۀ زیربنایی و توسعهیی در منطقه است. این پروژه سهم ارزنده در گسترش مناسبات مرکز و جنوب آسیا ایفا خواهد کرد و همچنان جایگاه افغانستان را به عنوان مرکز ترانزیت و نقطۀ وصل جنوب و مرکز آسیا برجسته خواهد ساخت. موفقیت تاپی نه تنها به کشورهای جنوب آسیا که باکمبود شدید انرژی و گاز روبرو هستند، یک دست‌آورد تاریخی و قابل محاسبه خواهد بود؛ بلکه برای افغانستان به عنوان یک کشور فقیر و نیازمند کمکهای جهانی نیز کمک بزرگی خواهد کرد.
کار تاپی از سال 1997 روی میز کشورهای منطقه قرار دارد. در آن سال‌ها افغانستان تحت حاکمیت رژیم طالبان قرار داشت. کمپنیهای غربی که آمادۀ سرمایهگذاری در این پروژه بودند، نتوانستند به طالبان اعتماد نمایند و در این پروژه سرمایهگذاری کنند. سپس، در دورۀ حامد کرزی نیز چند بار دربارۀ این پروژه میان کشورهای ذیدخل بحث و گفتوگو صورت گرفت و قراردادهایی نیز به امضا رسید؛ اما در دورۀ حکومت حامد کرزی نیز کار تاپی بی‌نتیجه پایان یافت.
اکنون در روی کاغذ به نظر میرسد تمام طرف‌ها آمادۀ به سر رسانیدن و موفقیت پروژۀ تاپی هستند. گروه طالبان که عمده‌ترین نگرانی از آنان بابت عدم پیروزی و موفقیت این پروژه وجود دارد، نیز اعلام کردهاند که با تاپی مخالفت نخواهند کرد و اجازه خواهند داد این پروژه به موفقیت بیانجامد. طالبان در بخشهای وسیع ولایات فراه، نیمروز، هلمند و کندهار که پروژۀ تاپی از آنها می‌گذرد، حاکم هستند. با این حال، همچنان دربارۀ موفقیت پروژۀ تاپی شک‌وتردیدهای فراوانی وجود دارد. اکنون توپ در میدان پاکستان است. با توجه به نفوذ پاکستان بالای گروههای مخالف مسلح دولت افغانستان، برخی از شخصیتهای سیاسی افغانستان معتقد هستند که اسلام‌آباد آمادۀ موفقیت پروژه نشده است. آنان استدال میکنند که نظامیان پاکستانی حاضر نخواهند شد که به سادهگی زمینۀ انتقال انرژی آسیای مرکزی به هند را فراهم سازند. به همین دلیل، هند با احتیاط کامل در پروژه حضور دارد. مقامات دست اول هند با درک شرایط حاکم در منطقه، از حضور در نشستهای سران کشورهای ذیدخل خودداری ورزیدهاند. اختلافات میان هند، افغانستان و پاکستان که سه طرف اصلی تاپی هستند، به گونۀ روزافزون افزایش یافته است. با این وضعیت، کمتر خوشبینی دربارۀ کار مشترک سه کشور در پیوند به یک پروژۀ منطقه‌یی وجود دارد.
اما دستگاه مطبوعاتی و تبلیغاتی دولت افغانستان از یک ماه بدین‌سو سرگرم کمپاین وسیع و گستردۀ رسانهیی دربارۀ تاپی است. اشرف‌غنی از پروژۀ تاپی به عنوان یک حربۀ تبلیغات انتخاباتی و سیاسی بهره‌برداری کرده است. درحالی‌که بسیاری از پژوهشگران معتقد هستند که کار تاپی از دو دهۀ گذشته مطرح بوده و بیشترین مذاکره و بحث در زمینه را دولت حامد کرزی انجام داده است؛ اما حکومت وحدت ملی با استفاده از فرصت، تبلیغات روشمندی را به خاطر جلب توجه افکار عمومی به راه انداخته است. چنانچه اشرف‌غنی رییس‌جمهور افغانستان از چند روز بدین‌سو در ولایت هرات به سر میبرد و با مردمان ولایات جنوب‌غرب دربارۀ این پروژه بحث و تبادل نظر مینماید.
این درحالی است که نخستینبار بحث روی تاپی در سال ۱۹۹۰ صورت گرفت. در سال ۲۰۰۲ موافقنامۀ تاپی بین افغانستان، ترکمنستان و پاکستان امضا شد. در سال ۲۰۱۰ یک توافقنامه توسط ریس‌جمهور افغانستان حامد کرزی، ریس‌جمهور پاکستان آصف علی زرداری، ریس‌جمهوری ترکمنستان و وزیر پترولیم هندوستان امضا شد. در سال ۲۰۱۲ شورای ملی افغانستان این پروژه را تصویب کرد. در ماه جولای سال ۲۰۱۳ توافقنامه خرید و فروش بین چهار کشور (افغانستان، ترکمنستان، هندوستان و پاکستان ) به امضا رسید. در ماه نومبر سال ۲۰۱۳ قرارداد خدمات مشورتی مالی پروژه امضا شد. در سال ۲۰۱۴ قرارداد ابتدایی بین چهار کشور امضا شد. در ماه دسمبر سال ۲۰۱۵ کار عملی این پروژه توسط محمد اشرف غنی، ریس جمهور افغانستان و سران سه کشور دیگر آغاز شد.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
