|
|
| صفحه اول/ |
علایم تکرار انتخابات غم‌انگیز 2014
/8.6.2018
نویسنده: آنیتا احمدی
مقدمات برگزاری انتخابات پارلمانی نشان می‌دهد که انتخابات پیش‌روی پارلمانی و ریاست‌جمهوری، چیزی بهتر از «تراژیدی غم‌انگیز 2014» نخواهد بود. انتخابات 2014 ریاست جمهوری به دلیل تقلبات گسترده بدنام‌ترین انتخابات تاریخ این کشور لقب گرفته است.
اکنون، شورای ملی، نهادهای ناظر، اعضای جامعۀ مدنی، احزاب سیاسی و اپوزیسیونی، نامزدان انتخابات و حتا خود کمیسیون انتخابات، نگران تقلب و مهندسی انتخابات‌های پارلمانی ریاست‌جمهوری هستند.
در پی طرح کمیسیون اصلاحات انتخاباتی، حکومت تصمیم گرفت که کارت‌های پیشین رأی‌دهی را باطل کند و سازوکارهای تازه‌یی را جهت تضمین شفافیت انتخابات در نظر گیرد. چون در انتخابات گذشته ریاست‌جمهوری، 23 میلیون کار رأی‌دهی چاپ شده بود. درحالی‌که شمار رأی دهندگان به هفت میلیون تن نمی‌رسید. چاپ گسترده کارت رأی دهی از دلایل عمدۀ تقلب در انتخابات خوانده می‌شود.
پس از اعمال روند اصلاحات انتخاباتی، ثبت نام مجدد رأی‌دهندگان، تهیه فهرست رأی‌دهندگان، استفاده از شناسنامه‌های شهروندان برای رأی‌دهی و نصب استیکر در شناسنامه‌ها، از عمده‌ترین اقدمات کمیسیون انتخابات بود.
به نظر می‌رسید با تمهیدات تازۀ کمیسیون انتخابات، از تقلب و سازمان‌دهی انتخابات جلوگیری صورت گیرد و شفافیت نسبی در پروسه تأمین شود. اما با شروع نام‌نویسی در انتخابات و ثبت نام نامزدان، تمام امیدها به یأس مبدل شده است. از قراین بر می‌آید که انتخابات آینده از مشروعیت لازم برخوردار نخواهد بود و جنجال‌های وسیعی را به وجود خواهد آورد.
خرید و فروش شناسنامه‌ها با شروع روند ثبت نام نامزدان انتخابات پارلمانی، از ولایات مختلف افغانستان خبر می‌رسد که بازار خرید و فروش تذکره گرم شده است. یک تذکره دارای استیکر، از 50 تا 100 دالر به فروش می‌رسد. اکثر نامزدان انتخابات پارلمانی دور هفدهم شورای ملی، تاجران و سرمایه‌داران هستند. آنها به خاطر حفاظت از دارایی و سرمایۀ شان می‌خواهند وارد مجلس شوند. اطلاعاتی وجود دارد که در برخی ولایات نامزدان ثروت‌مند حاضر هستند که تا چند میلیون دالر هزینه کنند و کرسی مجلس را به دست آورند. از آنجایی‌که اکثر شهروندان افغانستان زیر خط فقر قرار دارند و دغدغۀ اصلی‌شان آب و نان است، با علاقمندی حاضر به فروش شناسنامه‌های شان هستند.
در شماری از ولایات افغانستان به ویژه کندهار، ننگرهار، پروان و فاریاب، نامزدان انتخابات و افراد زورمند دست به چاپ و توزیع شناسنامه‌های کاغذی زده‌اند. اعضای کمیسیون انتخابات و ادارۀ ثبت احوال نفوس این گزارش‌ها را تأیید کرده‌اند.
چاپ استیکر
در چند دوره انتخابات افغانستان، شمار رأی دهندگان از هشت میلیون تن تجاوز نکرده است. درحالی‌که احتمال می‌رود مجموع واجدان شرایط رأی‌دهی به 14 میلیون تن برسد. اما به دلیل این‌که مردم افغانستان به برگزاری انتخابات شفاف، آزاد و عادلانه بی‌باور هستند، کمتر علاقمند مشارکت در انتخابات هستند. کمیسیون انتخابات با وجود آگاهی از شمار رأی دهندگان، 18 میلیون استیکر چاپ کرده است. «استیکر» رمزهایی است که می‌تواند جلوی تقلب و دست‌کاری در انتخابات را بگیرد. حالا چاپ 18 میلیون استیکر پرسش‌هایی را به وجود آورده است. نمایندگان مجلس و نهادهای ناظر انتخابات می‌‌گویند که چاپ بی‌رویۀ استیکر به منظور تقلب و مهندسی در انتخابات صورت گرفته است.
بدتر از همه این‌که اعضای کمیسیون انتخابات اعتراف کرده‌اند که در شماری از مناطق بسته‌های استیکر به فروش رسیده است. آنهم در بدل پول ناچیز: 150 هزار افغانی.
دو دستگی در کمیسیون انتخابات
براساس قانون، کمیسیون انتخابات در تصامیم و فیصله‌هایش مستقل است. اما اعضای کمیسیون انتخابات همواره نشان داده‌اند که در تصامیم و موضع‌گیری‌های‌شان استقلالیت و آزادی ندارند. عدم استقلالیت اعضای کمیسیون را در بحث استفاده از کاپی تذکره در انتخابات مشاهده کردیم. وقتی شماری از کمیشنران در برابر خواست رییس‌جمهور ایستادند، اشرف‌غنی خواستار استعفا و کناررفتن آنها شد.
کمیسیون انتخابات دوپارچه است. جمعی از اعضا به شدت وابسته به ریاست‌جمهوری هستند و جمعی دیگر از آزادی نسبی در عملکردشان برخوردار هستند. این دودستگی تصمیم‌گیری‌های کمیسیون را با چالش روبرو ساخته است. به همین دلیل است که برنامه‌‌های کمیسیون بسیار با کندی و آهستگی به پیش می‌رود.
کمیسیون انتخابات تا کنون نتوانسته است که رییس دبیرخانۀ خود را برگزیند. چند بار فهرست پیشنهادی کمیسیون از سوی ریاست‌جمهوری رد شد.
بسته‌بودن صدها مرکز ثبت نام در ولایات و مناطق نا امن از دیگر چالش‌های مهم کمیسیون انتخابات است. کمیسیون انتخابات نتوانسته است که دفاتر خویش را در ولایت غزنی بگشاید. جمعی از مردم غزنی خواهان کوچک‌سازی حوزه‌های انتخاباتی هستند. اما حکومت و کمیسیون انتخابات اعلام کرده‌اند که فرصت برای کوچک‌سازی حوزه‌های انتخاباتی از دست رفته است. این معضل پس از آن به وجود آمد که از ولایت عمدتاً پشتون نشین غزنی، تمام نمایندگان آن در دور هفدهم پارلمان، هزاره‌ها انتخاب شدند.
پنهان‌کاری در ارایۀ آمار
کمیسیون انتخابات از ارایۀ آمار مراکز ثبت نام به نهادهای ناظر و رسانه‌ها خودداری کرده است. اعضای کمیسیون اعلام کرده‌اند که دست‌کم 5 میلیون تن در انتخابات نام‌نویسی کرده‌اند. اما نهادهای ناظر این آمار را ساختگی و دروغین می‌خوانند. پنهان کاری در ارایۀ آمار از فهرست رأی دهندگان، نگرانی‌ها را برای مهندسی انتخابات افزایش داده است. کمیسیون انتخابات خلاف قانون به نهادهای ناظر زمینۀ دسترسی به مراکز ثبت نام و فهرست ثبت نام کنندگان را فراهم نساخته است. این مسأله واکنش گستردۀ نهادهای نظارت‌کنندۀ انتخابات را برانگیخته است.
ترکیب مجلس مشخص شده است
آشفتگی در کار برگزاری انتخابات پارلمانی سبب شده است که بی‌باوری به پروسۀ انتخابات افزایش یابد. در روزهای پسین برخی نمایندگان مجلس مدعی شدند که حکومت از پیش فهرست اعضای مجلس را مشخص کرده است. نمایندگان منتقد حکومت و رییس جمهوری، از ترکیب مجلس خط خورده‌اند. برخی رهبران سیاسی نیز مدعی هستند که حکومت در پی اکثریت‌سازی قومی در مجلس است.
مجلس افغانستان همواره دردسرهایی را در برابر حکومت خلق کرده است. اکنون حکومت تلاش می‌ورزد که یک مجلس تحت فرمان و تابع را روی کار آورد. پیش‌زمینه‌ها نشان می‌دهد که انتخابات پیش رو با چالش‌های فزاینده‌یی روبرو خواهد بود.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
