|
|
| صفحه اول/ |
ترور جنرال رازق؛ اضطراب امریکا، ترس کابل و نگرانی اسلام‌آباد
/24.10.2018
نویسنده: میرویس قادری
گمانه‌زنی‌ها مبنی بر دست‌داشتن فرمانده ناتو در قتل جنرال رازق، واکنش رییس اجرایی حکومت افغانستان را برانگیخت.
رییس اجرایی حکومت روز دوشنبه (30 میزان 1397) در جلسۀ شورای وزیران شایعات مبنی بردست‌داشتن نیروهای امریکایی در قتل جنرال رازق را آب انداختن به آسیاب دشمن دانست و این شایعات را توطیۀ دشمن برای مغشوش‌سازی صف واحد مبارزه با تروریزم عنوان کرد.
عبدالله عبدالله گفت که دشمنان افغانستان با پخش شایعات مغشوش‌کننده در پی دوپارچگی در میان نیروهای افغان و حمایت قاطع هستند.
به دنبال ترور جنرال عبدالرازق فرمانده نام‌دار پولیس ولایت کندهار و جنرال مومن حسن‌خیل رییس امنیت آن ولایت، افغانها انگشت اتهام را به سوی امریکایی‌ها دراز کردند. اکثر افغانها بدین باور هستند که جنرال رازق از سوی اسکات میلر فرمانده کل نیروهای خارجی هدف قرار گرفته است. مردم با اشاره به نشست امنیتی فرمانده ناتو با مقامات محلی کندهار می‌گویند که در این نشست میان جنرال رازق و فرمانده ناتو مشاجرۀ لفظی صورت گرفته و امریکایی‌ها به قتل رازق مبادرت ورزیده‌اند.
کاربران شبکه‌های اجتماعی استدلال می‌کنند که چگونه طالبان فرمانده پولیس کندهار را هدف قرار می‌دهند، اما از کشتن فرمانده نیروهای خارجی که به مراتب هدفی مهم‌تر است، خودداری می‌کنند؟ آنان به کشته‌شدن تصویربردار تلویزیون ملی و ناپدیدشدن کمرۀ او اشاره می‌کنند و مدعی هستند که در قتل رازق نیروهای امریکایی را جنرال ویسا والی ولایت کندهار کمک کرده است.
شایعات گستردۀ اجتماعی، فرماندهان نظامی و دیپلومات‌های امریکایی را دست‌وپاچه ساخته است. نخست، فرمانده نیروهای امریکایی در واکنش به شایعات فیسبوکی گفت که هدف حملۀ کندهار او نبوده است. بعدتر، در مصاحبه‌یی گفت که با مرگ رازق امریکا بازوی مستحکم خود را در جنوب افغانستان از دست داد. نیروهای امریکایی امروز اعلام کردند که در رویداد حمله به جنرال رازق یک جنرال ارشد و یک سرباز امریکایی زخمی شده‌اند.
مهرۀ درشت امریکا در جنوب
جنرال رازق فرمانده نظامی قابل محاسبه در جنوب افغانستان بود. او دژ مستحکم در برابر طالبان و گروه‌های همسوی آنان در جنوب محسوب می‌شد و در معادلات پیش‌روی سیاسی نقش تعیین کننده داشت. به همین دلیل، مرگ او با واکنش گسترده عمومی مواجه شد. ترور رازق همزمان با برگزاری انتخابت پارلمانی صورت گرفت؛ اما انتخابات سبب نگردید که مرگ جنرال رازق زیر شود. مقامات محلی کندهار که در جلسۀ مشترک نظامی- امنیتی حضور داشته‌اند، می‌گویند که هیچ‌گونه درگیری لفظی و اختلاف دیدگاه میان دو طرف وجود نداشته است. تصاویر و ویدیوهای منتشرشده هم نشان می‌دهد که دو طرف در فضای آرام و دوستانه دیدگاه‌های‌شان را مطرح می‌کنند. با این حال، هیچ دلیل قانع‌کننده‌یی وجود ندارد که نشان دهد امریکایی‌ها در ترور جنرال رازق دخیل بوده باشند.
جنرال رازق از مهره‌های درشت امریکا در جنوب افغانستان بود. جنرال رازق همسو با سیاست‌های ناتو در جنوب افغانستان پیش می‌رفت و تهدیدی در برابر منافع و برنامه‌های امریکا در افغانستان نبود. برعکس، امریکایی‌ها به‌ویژه رسانه‌های غربی در برجسته‌سازی و شهرت وی نقش محوری نداشتند. جنرال رازق بالاتر از 18000 هزار سرباز دولتی و ملیشه‌های نظامی را در ولایت کندهار رهبری می‌کرد که امریکا معاش و امکانات آنان را فراهم می‌ساخت.
رازق را امریکایی‌ها نگه داشته بودند
پس از تشکیل حکومت وحدت ملی، رازق به دلیل روابط نزدیک با حامد کرزی رییس‌جمهور پیشین تحت فشار قرار داشت. محمد اشرف‌غنی رییس‌جمهور افغانستان بارها تصمیم به برکناری جنرال رازق گرفته و هربار با مخالفت امریکایی‌ها مواجه شده بود. در یک سال پسین، روابط غنی با رازق پرتنش گردید. رییس جمهور در سفرش به کندهار با دل پرخون از رازق برگشت. رازق با اپوزیسیون سیاسی حکومت پیمان بست و عضو ائتلاف بزرگ ملی شد. غنی فرمان برکناری جنرال رازق را امضا کرد. اما جنرال رازق هشدار داد که به جز مردم کندهار هیچ کسی توان و صلاحیت برکناری او را ندارد.
فرماندهان امریکایی‌ها از نقش ویژه رازق در تأمین امنیت جنوب آگاه بودند. به همین دلیل، به مخالفت‌های غنی وقعی نگذاشتند و تا پایان از جنرال رازق حمایت نمودند. حالا برخی شایعاتی وجود دارد که احتمالاً افرادی از درون در ترور جنرال رازق دست داشته باشند. این شایعات را چگونگی رسیدن مهاجم انتحاری به دفتر والی کندهار تقویت می‌کند. بدون حمایت داخلی امکان این‌که یک فرد نوجوان دوماه پس از استخدامش در پولیس بتواند به دفتر والی کندهار راه یابد، بعید است. اختلافات عمیق جنرال رازق و محمد اشرف‌غنی ریشه در منازعۀ تاریخی غلجایی‌ها و درانی‌ها داشت. رازق اچکزی در پی اعادۀ جایگاه درانی‌ها در قدرت بود.
هستۀ مرکزی مقاومت در برابر پاکستان
جنرال رازق به یک قدرت بزرگ نظامی و منطقه‌ای مبدل گردیده بود. ثروت هنگفت و امکانات نظامی گسترده او را تبدیل به قدرت‌مندترین چهرۀ سیاسی- نظامی جنوب افغانستان ساخته بود. رازق به تنهایی بارها با ملیشه‌های پاکستان در سپین‌بولدک درگیر شده است. حتا یک هفته پیش از مرگش نیز با سربازان مرزی پاکستان درگیر شد. مقامات پاکستانی از جنرال رازق دل پرخون داشتند. به همین دلیل، برخی از ناظران معقد هستند که ترور جنرال رازق کار آی‌اس‌ای پاکستان است. استخبارات پاکستان در یک شرایط مناسبت و حساس به ترور فرمانده امنیۀ کندهار دست یازید و فضا را به گونه‌یی مدیریت کرد که مسوول امریکایی‌ها پنداشته شوند.
در حقیقت، جنرال رازق تهدیدی مستقیم به منافع پاکستان در افغانستان بود. او علی‌رغم نگاه حاکم در حکومت مرکزی در پیوند به حصارکشی در مرز دیورند به تنهایی در برابر ارتش پاکستان ایستاد و اجازۀ سیم خاردار و خندق‌سازی در مرزهای جنوب غربی افغانستان با پاکستان را نداد.
فرمانده رازق بارها مورد حمله قرار گرفت و هربار از مرگ حتمی نجات یافت. اما در آخرین مورد، در یک پلان عملیاتی با برنامه به قتل رسید. او همواره می‌گفت که از سوی سازمان استخبارات پاکستان هدف قرار می‌گیرد. حالا اگر نتایج تحقیقات ثابت کند که پاکستانی‌ها در قتل او دست دارند، ممکن با فشار بیشتر امریکایی‌ها مواجه شوند.
قیام و انتقام‌گیری
هزاران‌تن از شهروندان کشور در صفحات اجتماعی و گردهمایی‌ها، بر انتقام‌گیری و قیام برضد نیروهای امریکایی تأکید ورزیدند. منابع می‌گویند که به‌زودی در دانشگاه کابل و برخی مناطق دیگر راه‌پیمایی‌هایی برضد نیروهای امریکایی صورت خواهد گرفت و مردم خواهان خروج آنان از کشور خواهند شد.
احساسات عمومی و اتهامات شهروندان، موجب نگرانی شدید رهبری حکومت افغانستان و همچنان مأموریت حمایت قاطع گردیده است. مقامات افغان تلاش دارند که احساسات عمومی را کنترل و مدیریت کنند. مسوولان دولتی می‌گویند که جوانان احساساتی قربانی توطیه دشمن شده‌اند.
مهمترین نگرانی این است که اگر پروندۀ ترور رازق اچکزی روشن نشود، احتمالاً حملات «خودی» در افغانستان افزایش خواهد یافت. چون مرگ رازق روحیۀ سربازان افغان را جریحه‌دار ساخته و احتمالاً دست به حملاتی علیه خارجی‌ها بزنند. چنانچه روز دوشنبه یک سرباز کامندوی افغان در ولایت هرات، به روی سربازان امریکایی شلیک کرد.
مقامات کابل نگران هستند که به دنبال اعتراضات عمومی و حملات احتمالی «خودی»، کاخ سفید تصمیم سختی دربارۀ ادامۀ حضور در افغانستان نگیرد! مقامات حکومت وحدت ملی مدعی هستند که توجه امریکایی‌ها به قضایای افغانستان کم شده و تحرکات تازۀ ضد امریکایی ممکن اوضاع را پیچیده‌تر سازد و موجب تصمیم‌گیری غافل‌گیرانۀ ترامپ شود. آنان ابراز خرسندی می‌کنند که در حادثۀ کندهار آسیبی به فرمانده کل نیروهای خارجی نرسید. ورنه ممکن ترامپ با یک تویت کار افغانستان را تمام می‌کرد.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
