|
|
| صفحه اول/ |
سران امنیتی افغانستان؛ از خطر برکناری تا دریافت مدال
/5.11.2018
نویسنده: میرویس قادری
رییس‌جمهور افغانستان روز یک‌شنبه (13 عقرب) به سران نهادهای امنیتی و برخی از کارکنان شورای امنیت ملی این کشور مدال داد. آقای غنی گفته است که مدال‌ها به پاس زحمات و تلاش‌های آنان در برگزاری موفقانۀ انتخابات پارلمانی و تأمین امنیت بهتر اهدا می‌کند.
در روز برگزاری انتخابات پارلمانی بیشتر از صدتن از نیروهای امنیتی و غیرنظامیان کشته شدند. طالبان جاده‌های عمومی و شاهراه‌ها را به روی مسافران بستند و از رأی دادن میلیون‌ها تن جلوگیری کردند. تنها در کابل بیشتر از ده حملۀ انتحاری و انفجاری به وقوع پیوست. در جریان مبارزات انتخاباتی بیشتر از ده تن از نامزدان انتخابات کشته شدند و صدها غیرنظامی در حملات انتحاری در کمپاین‌های انتخاباتی جان باختند. با این وضع، رییس‌جمهور افغانستان کار مسوولان امنیتی را شایستۀ تقدیر دانسته و به آنها مدال عالی دولتی داده است.
وزیر امور داخله، رییس عمومی امنیت ملی و وزیر دفاع درحالی تقدیر شده‌اند که پیشتر رییس‌جمهور غنی پس از حملات راکتی بر مراسم نماز عید قربان در کاخ ریاست‌جمهوری و ساختمان وزارت دفاع ملی، از سران نهادهای امنیتی خواسته بود که به دلیل غفلت وظیفوی و کوتاهی در وظایف‌شان، کنار بروند.
حنیف اتمر مشاور امنیت ملی و یکی از متحدان نزدیک اشرف غنی پیش از درخواست رییس‌جمهوری از سمتش کنار رفت. سران نهادهای امنیتی آماده شدند که وظایف‌شان را ترک کنند. اما درخواست رییس‌جمهوری با مخالفت رییس اجرایی حکومت و دفتر نمایندگی سازمان ملل در کابل و سفارت امریکا مواجه شد. محمد اشرف‌غنی زیر فشار داخلی و خارجی، استعفای مقامات امنیتی را نپذیرفت و از موضعش عقب کشید.
خشم رییس‌جمهوری بر مقامات امنیتی افغانستان موجه بود. سران نهادهای امنیتی افغانستان در رهبری و مدیریت نهادهای امنیتی کوتاه آمده‌اند. نهادهای بین‌المللی و نهادهای ناظر داخلی همواره از ضعف در سطوح رهبری و میانی وزارت‌های دفاع و داخله افغانستان سخن زده‌اند.
سران نهادهای امنیتی نتوانسته‌اند از فساد گسترده در وزارت‌خانه‌های‌شان جلوگیری نمایند. رییس‌جمهور وزارت داخله را «قلب فساد» خواند. وزیر داخله افغانستان خود به تکرار از فساد گسترده در صفوف پولیس سخن زده است. اما در جریان چند سال کار در این وزارت نتوانسته جلو فساد را بگیرد. وزیر دفاع افغانستان، در تعیینات و عزل و نصب‌ها به شدت سیاسی و گروهی عمل کرده است. صدها تن از چهره‌های با تجربه در صفوف ارتش به دلایل سیاسی، قومی و حزبی به تقاعد زودهنگام سوق داده شده‌اند. اصلاحات در سکتور امنیتی ناقض و سیاسی دنبال شده است. افراد وابسته به جریان‌های جهاد و مقاومت و حزب دموکراتیک خلق تضعیف و به حاشیه رانده شده‌اند.
تلفات گستردۀ نیروهای امنیتی افغانستان ناشی از کم‌کاری و غفلت رهبری جنگ میباشد. به طور میانگین هر هفته صدتن از نیروهای امنیتی در چهار سال گذشته جان باخته‌اند. باری رییس اجرایی حکومت در نشست شورای وزیران از رهبری سکتور امنیتی انتقاد کرد و گفت که آنان «نیروهای امنیتی را به کشتارگاه می‌فرستند.»
مخالفان مسلح دولت افغانستان از ضعف، کم‌کاری و غفلت نیروهای امنیتی استفاده کرده و به گسترش قلمرو حاکمیت‌شان و به غنیمت گرفتن امکانات نیروهای دولتی مبادرت می‌ورزند. هم اکنون صدها موتر نیروهای امنیتی به شمول رنجرهای گران‌قیمت و هاموی‌های ضد گلولۀ ارتش و پولیس افغانستان در اختیار طالبان قرار دارد. طالبان با اشغال ولسولی‌ها و مراکز ولایات صدها و هزاراها میل سلاح و ده‌ها تُن مهمات مهم نظامی را به دست آورده‌اند. پیشتر گزارش‌هایی منتشر گردیده است که سلاح و مهمات نیروهای امنیتی به گروه‌های مخالف مسلح فروخته می‌شود. همۀ این نارسایی و ناهنجاری ناشی از نبود مدیریت سالم و بحران رهبری در سکتور امنیتی میباشد. اما چه شده است که نگاه رییس‌جمهور افغانستان به رهبری سکتور امنیتی عوض شده است؟
ناظران معتقد هستند که رییس‌جمهور افغانستان با نزدیک‌شدن انتخابات در پی کسب حمایت مسوولان امنیتی از تیم سیاسی خودش میباشد. اشرف‌غنی اعلام کرده است که در انتخابات پیش رو نامزد است. او تلاش می‌ورزد که حمایت مسوولان امنیتی را با خود داشته باشد. نهادهای امنیتی در انتخابات نقش محوری دارند. انتقال مواد انتخاباتی، تأمین امنیت مراکز انتخابات و حفاظت از صندوق‌ها مسوولیت نیروهای امنیتی است. نیروهای امنیتی همواره در تقلبات انتخاباتی دخیل دانسته شده‌اند. اشرف غنی روی ظرفیت نهادهای امنیتی در حمایت از کمپین سیاسی خودش حساب باز کرده است. آقای غنی بدون حمایت نهادهای حکومتی به‌ویژه سکتور امنیتی، شانسی برای ابقا در ریاست جمهوری ندارد. به همین دلیل، تلاش می‌ورزد که دل زیردستانش را به دست آورد.
تفویض مدال و رتبه در حکومت افغانستان بار جناحی، قومی و سیاسی گرفته است. منصب‌داران و مقامات امنیتی نه بر اساس شایستگی، درایت و عملکرد، بل براساس سلایق گروهی و سیاسی مورد تقدیر قرار می‌گیرند و شایستۀ مدال و پیشرفت محسوب می‌شوند.
ریاست‌جمهوری در چهار سال گذشته، هزاران مدال، رتبۀ نظامی و لوح تقدیر به مقامات حکومتی و برخی شخصیت‌های فرهنگی و روزنامه‌نگاران اهدا کرده است. در این میان، ارتقای مأموران امنیتی انتقادهای زیادی را به دنبال داشته است. محمد اشرف‌غنی در یک سال سه مدال عالی نظامی به وزیر دفاع کنونی تفویض کرده است. برخی از افسران که با حلقات نزدیک به محمداشرف غنی پیوند داشته‌اند، رشد نجومی یافته‌اند. ده‌ها نفر از رتبه‌های پایین نظامی به جنرالی رسیده‌اند. اکثر چهره‌ها مربوط به قوم رییس‌جمهوری و تیم سیاسی او هستند. به طور نمونه، او جوان کم‌تجربه و فاقد دانش امنیتی و جنگی را به عنوان مشاور امنیت ملی خویش منسوب کرده است. حمدالله محب در رشتۀ تکنالوژی و آی‌تی درس خوانده است. اما به دلیل نزدیکی با رییس‌جمهوری در مهمترین نهاد امنیتی گماشته شده است.
برخوردهای سیاسی، خطری بزرگ در راستای انسجام، یکپارچگی و وحدت سکتور امنیتی است. غنی همواره اعلام کرده است که نهادهای امنیتی را غیرسیاسی می‌سازد. اما اصلاحات سیاسی و عمدتاً قومی او بیشتر از هر وقت دیگر، نهادهای امنیتی را به سوی سیاسی شدن سوق داده است. افسران و سربازان از تبعیض، نابرابری و برخوردهای چندگانه به شدت ناراض هستند.
|
| فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
