|
|
| مصاحبه/ |
" در افغانستان حکومت ایتلافی تشکیل خواهد شد "
/11.10.2009
سمیع الله پویا 49 سال عمر دارد ، کاندید علوم تخنیکی در عرصه انرژی می باشد. از سال 1982 بصورت دایمی در روسیه زنده گی میکند. به مطالعه تاریخ مشرق زمین سروکار دارد. مولف عده نشرات علمی و تحلیلی ، منجمله ، یک سلسله کار های نظری در باره عصری سازی سیستم انرژی افغانستان می باشد.
انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان خاتمه یافت. در اینده نزدیک اعلان نتائیج رسمی انتخابات انتظار میرود. قرار نتائیج مقدماتی ، در انتخابات ریاست جمهوری رئیس جمهور برحال دولت افغانستان حامد کرزی پیروز گردیده است. تقریباً 55 % رای دهنده گان در انتخابات مورخ 20 اگست از او حمایت نموده اند.
امروز سمیع الله پویا کارشناس مستقل ، ارزیابی های خود راجع به اوضاع سیاسی در افغانستان با خواننده گان سایت خبری-تحلیلی" افغانستان.رو " در میان میگذارد. "افغانستان.رو" با نشر این مطلب پروژه را ادامه میدهد ، که در چوکات آن مخاطبان خود را با جمیعت افغانهای ساکن روسیه ، رهبران انها و همچنان با نماینده گان جامعه کارشناسان افغانی اشناء میسازد.
- آقای پویا ، شما انتخابات برگذار شده ریاست جمهوری در افغاستان را چگونه ارزیابی میکنید؟
بدون شک ، انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در وضع بسیار پیچیده صورت گرفت. ولی برگذاری آن امر ناگزیر و حتمی بود، زیرا انتخابات نو ریاست جمهوری هم برای حکومت کابل برای تائید مشروعیت آن ، و همچنان به غرب – برای تحقق حمایت بعدی از "رئیس جمهور انتخاب شده از طرف تمام مردم" ضروری بود. نه فشار از طرف طالبان ، و نه هم هراس جدی کمیسیون مستقل انتخابات در باره " پاکی " انتخابات مانع برگذاری انتخابات شده نتوانست.
میخواهم تذکر دهم ، که در همان اغاز مبارزات انتخاباتی ، وقتیکه علاقمندی های کادری نیروهای اساسی سیاسی در افغانستان تبارز نمودند، نتیجه انتخابات روشن گردید.
شخصیت های اساسی سیاست افغانستان ، مانند مارشال فهیم قسیم ، کریم خلیلی ، جنرال دوستم ، رئیس مشرانو جرگه پارلمان افغانستان صبغت الله مجدیدی ، و همچنان اکثریت والیان ، رهبران منطقوی و محلی از حامد کرزی حمایت نمودند. با در نظر داشت این واقعیت ، که رئیس جمهور برحال تمام منابع و امکانات اداری کشور را در اختیار داشت ، کسب تقریباً 55% آرای رای دهنده گان از طرف وی به امر غیر منتظره مبدل نگشت. این برای من نتیجه واضح و روشن بود.
از کاندید دوم مقام ریاست جمهوری – داکتر عبدالله عبدالله – " جبهه ملی افغانستان " ( ج. م . ا. ) پشتیبانی میکرد. طوریکه توقع میرفت ، او به کمک نماینده گان بانفوذ " ج.م.ا. " فیصدی قابل ملاحظه آرای رای دهنده گان را بدست آورد. از داکتر عبدالله عبدالله همچنان عطامحمد نور والی با نفوذ ولایت بلخ حمایت نمود. به این ترتیب ، نتیجه 28 % آرای ، که داکتر عبدالله عبدالله بدست اورده ، نیز کاملاً منتظره بود.
پیروزی کاندید شماره سوم مقام ریاست جمهوری داکتر رمضان بشردوست ، که 10 % اراء را بدست اورده ، به امر حیرت انگیز مبدل گشت. بشردوست از حمایت گروپ های عالی جامعه افغانی برخوردار نبود و فقط بر حمایت توده های مردمی اتکاء داشت. بصورت کل ، با وجود دستیابی بر چنین نتیجه ، چانس پیروزی او صفر بود : در کشور مانند افغانستان حساب کردن بر پیروزی ، فقط بر اتکاء بر علاقمندی مردم ، حد اقل ، ساده لوحانه و مطلقاً فاقد دورنما می باشد.
بالاخره ، کاندید چهارمی داکتر اشرف غنی احمدزی ، مطابق پیشگویی های مختلف ، اضافتر از 5 % آرای مردم را بدست آورده است. به نظر من ، علت اساسی ناکامی او اینست ، که اشرف غنی نتوانست خود را به مثابه مدافع منافع معتبرین ولایتی ثابت سازد. برعلاوه این ، در بین طرفداران احمدزی حتی یک سیاستمدار بانفوذ افغان هم وجود نداشت ، که از مبارزات انتخاباتی او پشتیبانی کند. اگر چه اشرف غنی احمدزی در پروگرام انتخاباتی خود بسیاری نقاط کلیدی بحران دولتی و طرق بیرون رفت ازآن را بصورت بسیار درست مشخص ساخته بود . ولی این کار باعث افزایش آرای رای دهنده گان به نفع او نگردید. معلوم است ، که اشرف غنی بیشتر تکنوکرات می باشد ، تا سیاستمدار ، از همینرو ، به گمانم ، چانس جدی پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری نداشت.
- به نظر شما ، آرایش نیرو های سیاسی در افغانستان بعد از اعلان نتائیج انتخابات ریاست جمهوری چگونه خواهد بود؟ کدام سناریوی انکشاف اوضاع بعد از انتخابات در افغانستان ، به نظر شما ، بسیار محتمل به نظر میرسد؟
سناریوی انکشاف اوضاع سیاسی در افغانستان را کارشناسان به گونه های متفاوت مشاهده میکنند ، ولی من عقیده دارم ، که محتمل ترین راه عبارت از تشکیل حکومت ایتلافی می باشد.
میخواهم مستقیماً بگویم ، که این سناریو فقط به شرط حصول توافق بین حامد کرزی ، از یک طرف ، و داکتر عبدالله عبدالله با طرفدار عمده او والی بلخ عطامحمد نور - از طرف دیگر ، ممکن است. در صورت ، که اگر مصالحه حاصل گردد ، پس داکتر عبدالله عبدالله میتواند مقام وزارت خارجه جمهوری اسلامی افغانستان و یا مقام صدارت را بدست اورد ( در مورد اخیر باید لویه جرگه دعوت گردد و در قانون اساسی کشور تغیرات وارد گردند ). قرار اطلاعات واصله از پایتخت افغانستان ، گرداننده گان سیاسی امریکایی و متخصص عمده آنها زلمی خلیل زاد در حال حاضر تلاش میورزند ، بصورت مشخص پروژه حکومت ایتلافی را تحقق بخشند.
به نظر من ، در سیستم نو قدرت دولتی افغانستان چند پست کلیدی را شاید نه تنها داکتر عبدالله عبدالله و طرفداران او ، بلکه داکتر اشرف غنی احمدزی نیز بدست آورد.
انچه به داکتر رمضان بشردوست مربوط میگردد ، او نسبت طبیعت آشتی ناپذیر ، و وعده های جدی خود ، که به رای دهنده گان داده بود ، شاید ، در حکومت نو افغانستان شامل نگردد. به احتمال زیاد ، بشردوست در اپوزیسیون نسبت به حکومت افغانستان قرار خواهد گرفت و کارایجاد حزب سیاسی خود را ، با اتکاء بر روشنفکران افغان پیش خواهد برد.
- امروز صحبت های زیاد راجع به احیای " طالبان " شنیده میشوند. این واضحاً ، به افزایش فعالیت های محاربوی و خرابکارانه طالبان در آستانه مبارزات انتخاباتی فعلی مربوط می گردد. شما چه فکر میکنید ، آیا طالبان از حمایت در بین مردم افغانستان برخوردار می باشند یا خیر؟
شما می بینید ، که طالبان در سال های اخیر و اقعاً هم فعالیت های شان را تحرک بخشیده اند. من در عین حال باور دارم ، که اکثریت افغانها بازگشت طالبان را بر سر قدرت در کابل نمیخواهند ، به خاطریکه در رژیم آنها نمیتوان در صلح و امنیت به سر برد. ولی باید اعتراف نمود ، که قدرت دولتی افغانستان با فساد اداری خودسر ، خاصتاً در سیستم قضایی و حراست حقوق خود ، افغانها را به دامن طالبان می اندازد.
علت دوم ، که به اساس آن بخش از مردم کشور از طالبان حمایت میکنند ، - عبارت از فعالیت های ناحق نظامیان امریکا و انگلستان ، تلاشی های غیر مجاز خانه های مردم ، بمباردمان های محلات مسکونی می باشند ، که در نتیجه آنها تعداد زیادی مردم ملکی به قتل میرسند.
علت سوم – بحران قدرت است. از سال 2001 تا سال 2009 حامد کرزی رئیس دولت افغانستان تمام امکانات جهت کسب اعتماد مردم و بیرون بردن کشور از بحران داشت. در صورت خواست و اراده سیاسی ، هشت سال – مدت زمان کافی بود ، تا در افغانستان سیستم پایدار قدرت ، نظام مستحکم سیاسی ، موسسات دولتی ایجاد گردند، جلب سرمایه گذاری ها ، کاهش سطح فقر ، تشکیل اردوی دارای قابلیت محاربوی و پولیس صورت گیرد ، عودت مهاجرین تامین و فساد ریشه کن گردد. ولی حکومت فعلی بر هیچکدام این کارها دست نیافته است.
- شما در باره معقولیت پیشنهادات برخی سیاستمداران به ارتباط پیشبرد مذاکرات با رهبران طالبان به منظور جستجوی راه بیرون رفت از وضع موجود در افغانستان چه فکر میکنید؟
بنظر من مفکوره مذاکره با رهبران طالبان مطلقاً بی مفهوم است. طالبان بارها اعلام داشته اند ، که به هیچ وجه به مذاکرات با رژیم کابل حاضر نخواهند شد ، تا زمانیکه نیروهای خارجی در افغانستان حضور داشته باشند. اگر چه رئیس جمهور کرزی بارها گفته است ، که مذاکرات با طالبان پیشبرده میشوند ، ولی من شخصاً به این گفته ها باور نمیکنم ، مثلیکه بر این هم باور نمیکنم ، که چنین مذاکرات شاید کدام نتیجه بدهند. من عقیده دارم ، که طالبان – محصول سیاست سالهای 80 – 90 امریکا است و فقط امریکایان باید با این شر مقابله کنند. ولی جای تاسف است ، که ملت افغان ازین کار صدمه می بینند.
- شما وضع فعلی مناسبات افغانستان - روسیه را چگونه ارزیابی میکنید؟
اگر نرمتر گفته شود ، من سطح این مناسبات را غیر قناعت بخش ارزیابی میکنم. چنین احساس میشود ، که گویا افغانستان برای روسیه بالکل دلچسپ نیست. طی 20 سال اخیر من حتی یک پروژه جدی سیاسی یا اقتصادی را به خاطر ندارم ، که روسیه در افغانستان تحقق بخشیده باشد ، که بر مناسبات ما تائثیر مثبت بجا گذاشته باشد. چنین احساس میشود ، که در مسکو منتظر کدام چیزی هستند ، و در ینصورت نفوذ خود را ، هم در افغانستان ، و هم در منطقه بصورت کل از دست میدهند. من عقیده دارم ، که این سیاست اشتباه آمیز است. وضع از نظر تاریخی طوری بوده ، که روسیه همیشه بازیگر قوی در سیاست افغانستان بود ، و من باور دارم ، که روسیه در آینده نیز چنین باقی خواهند ماند.
- کدام پروژه ها ، به نظر شما ، میتوانند به انکشاف افغانستان مساعدت کنند ، و روسیه چه نقش را در پروسه تجدید ساختمان و بازسازی جامعه افغانی و دولت آن بازی کرده میتواند؟
دلایل بسیار زیاد برای تقرب و کار مشترک روسیه و افغانستان وجود دارند. فقط برخورد مثمر ، که با منافع دو کشور مطابقت داشته باشد ، باید پیدا شود.
به نظر من ، گام نخست ، که میتواند کشورها و مردم ما را باهم نزدیک سازد – عبارت از کار بازسازی و عصری سازی موسسات می باشد ، که در دوران اتحاد شوروی ساخته شده بودند. آنها برای اقتصاد افغانستان اهمیت حیاتی دارند و روسیه میتواند از این کار منفعت خوب اقتصادی و سیاسی بدست آورد. برای تحقق پروژه های مشترک ، برعلاوه پایگاه مادی – تخنیکی ، کار بزرگ سیاسی و دیپلوماتیک ، هم از جاب حکومت افغانستان ، مقامات محلی و آن کشورهای ایتلاف بین المللی ضروری می باشد ، که مناطق را کنترول میکنند ، که در آن پروژه های ساخته شده به کمک متخصصین شوروی ، موقعیت دارند.
روسیه و افغانستان همچنان میتوانند ابتکار پروژه های نو را در عرصه انرژی برق و بهره برداری از معادن در خاک افغانستان پیشنهاد نمایند. میخواهم یاداآوری نمایم ، که جمهوری مردم چین درین جهت فعالانه پیش میرود.
امروز نسبت به هر وقت دیگر همکاری روسیه و افغانستان در عرصه معارف مهم می باشد. تربیه کادر های ملی ضامن انست ، که افغان جوان میتواند وسیله امرار حیات خود را از طریق کار صادقانه تامین کند و برای قاچاقچیان مواد مخدره خدمت نکند.
البته ، همچنان کار فعال مشترک ارگانهای دولتی روسیه وافغانستان در مبارزه با کار و بار مواد مخدره ضروری محسوب میشود. انجام عملیات ضد تروریستی و ضد مواد مخدره نه تنها برای مردم افغانستان ، بلکه برای مردم روسیه ضروری محسوب میشوند.
این همه پروژه ها میتوانند به شرکت هرچه فعالتر روسیه در زنده گی افغانستان و توسعه مناسبات بین کشورهای ما مساعدت نمایند.
- شما نقش افغانهای ساکن روسیه را در پروسه نزدیک شدن روسیه و افغانستان چگونه مشاهده میکنید؟
من از مدت ها به این مساله علاقمندی دارم ، زیرا طی سال های حکمروایی حزب دموکراتیک خلک افغانستان در جمهوری های شوروی سابق تعداد بسیار زیادی متخصصین افغان در عرصه های مختلف تربیه شده اند. امروز تعداد زیاد این متخصصین در روسیه و کشورهای دیگر جامعه دول مستقل (کشورهای همسود) زنده گی میکنند و آنها تابعیت این کشورها را دارند.
تجربه و دانش جوامع افغان فعالانه از طرف حکومت های امریکا ، المان ، فرانسه و کشورهای دیگر برای تحقق درست منافع شان در عرصه های مختلف در افغانستان استفاده میشود. به مثابه مثال یادآوری حامد کرزی ، اشرف غنی احمدزی و زلمی خلیلزاد – سه مهاجر اسبق افغان ، کافی می باشد.
میخواهم یاداوری نمایم ، که در کشورهای غربی هر شخص ، که پاسپورت تابعیت را دریافت میکند ، با همه بصورت مساوی در زنده گی اجتماعی – سیاسی شرکت میورزد ولی در روسیه چنین کار تا به حال چندان مروج نمی باشد ، و مهاجر افغان ، که از سالها در روسیه زنده گی میکند ، تا هنوز خود را خارجی احساس میکند.
ولی من معتقدم ، که در آینده نزدیک روسیه به پا ایستاده خواهد شد و به افغانهای مقیم روسیه ضرورت احساس خواهد شد و آنها به راهنمایان همکاری نو روسیه - افغانستان مبدل خواهند گشت. و چنین همکاری ناگزیر است ، مانند نزدیکی اجتماعی – اقتصادی و سیاسی کشورهای ما.
|
| Afghanistan.ru |
(1)نطرشما در اين مورد
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
