|
از منابع روسي/ |
آینده سیستم پارلمانی در افغانستان
/23.9.2005
پطر گونچاروف
چه انتظاری از پارلمان افغانستان باید داشت؟ آیا این پارلمان انتخابی، کمکی درتحولات آتی کشور خواهد بود یا مانع این پیشرفت ها خواهد شد؟
بدون تردید کشورهایی که نقش تعیین کننده ای در سرنوشت و آینده افغانستان دارند با دلواپسی خاصی منتظر اعلام نتایج انتخابات پارلمانی روز یکشنبه این کشور هستند. منظور کشورهایی است که سرمایه های بسیاری در تحولات اقتصادی، ساختار حکومتی،ارتش و تغییرات لیبرال دموکراسی این کشور مطابق تفاهم نامه «بُن» داشته اند. قدر مسلم آنکه پارلمان هر طور که شکل گیرد، همان طور هم دولت جدید تغییر خواهد کرد.
تا به امروز تیم "کرزی" با رویکردها و تحولات انجام شده از سوی ایالات متحده و غرب همسو بوده است. اگر اکثریت نمایندگان انتخابی پارلمان از « اسلامیون » باشند، آیا دولت جدید همگام با "کرزی" خواهد بود؟ در حقیقت این سئوال باعث تشویش خاطر ایالات متحده و کشورهای غربی شده است، چرا که به عقیده آنها این محافظه گران «اسلامی» باعث توقف روند پیشرفت دموکراسی در این کشور می شوند.
تا چه حد نسبت به این نگرانی ها، در مورد انتخابات پارلمان باید اهمیت داد؟
در شرایط سیاسی- نظامی موجود در افغانستان تغییرات قابل توجهی رخ نخواهد داد. احزاب مسلح مخالف را همان آشنایان قدیمی، یعنی جنگجویان حزب اسلامی افغانستان به رهبری گلبدین حکمتیار ، و نیروهای غیر متشکل طالبان و القاعده تشکیل می دهند.
در مورد نیروهای مخالف حکومتی، باید اذعان داشت که در جایگاه نخست رهبران مشهور مجاهد مانند ربانی، قانونی و سیاف قرار دارند که ممکن است بعنوان رئیس پارلمان انتخاب شوند.
گروه «تکنوکرات ها» ( متخصصین و کارشناسان برجسته امور فنی و تکنولوژی که اداره امور اقتصادی سیاسی حکومت و رده های بالای کشوری را بر عهده دارند) و روشنفکران ملی گرای اطراف آنها که در واقع تکیه اصلی روند تحولات جامعه بدست آنان می باشد، هنوز به طور محسوسی ضعیف به نظر می رسند که بتوانند رقیبی جدی برای مجاهدین باشند.
به عقیده یکی از کارشناسان مستقل سیاسی افغانی به نام احمد شاه عُبیدی، نمایندگان مستقل گروه « تکنوکرات ها» از لحاظ تعداد، تقریبا یک سوم جمعیت کل نمایندگان را تشکیل می دهند که در پشت سر بزرگان مناطق و فرماندهان مجاهد قرار گرفته اند. عُبیدی افزود:«این انتخابات مورد تایید ما نیست. روشنفکران در افغانستان هنوز در اقلیت مطلق بسر می برند. مسلما کرزی مجبور است تحت سلطه و دیکته احزاب مخالف، مخصوصا فرماندهان مجاهد که بیشترین تعداد را در پارلمان خواهند داشت، قرار گیرد. سئوال اینجاست که تا چه حد این حزب در سیاست های داخلی و خارجی روی رئیس جمهور تاثیر می گذارد».
البته بسیاری از کارشناسان معتقدند که اوضاع آنقدر هم اسف بار نیست. کرزی آماده است با هرگونه اتفاقی در اوضاع روبرو شود. تایید این مطلب، مصاحبه چندی قبل کرزی می باشد که با یکی از روزنامه های غربی انجام داده بود و طی آن وی به آمریکا و کشور های غربی خاطر نشان کرد که خود آنها به ایجاد و تقویت اسلامیون مجاهد علاقه نشان دادند که آنها به مقابله با رژیم کمونیستی بپردازند. به عبارت دیگر او به کشورهای درگیر با مسائل افغانستان فهماند که وجود این حزب را مانند یک قوه غیر قابل انکار در افغانستان پذیرا باشند.
البته این موضوع بیشتر به این بستگی دارد که چه کسی رهبر این حزب در پارلمان باشد. طبق نظر بسیاری از تحلیل گران، بیشترین شانس را "یونس قانونی" دارد که نماینده افغانستان در کنفرانس «بُن» در سال 2001 میلادی و وزیر کشور اسبق حکومت موقت بوده است. قانونی توانسته واحدی را ایجاد کند که در آن ده ها حزب وجود دارند و بی جهت نیست که از وی به عنوان یکی از واجدین پست ریاست پارلمان یاد می کنند.
به عقیده کارشناسان، حزب یونس قانونی جز در موارد مربوط به مسائل جدی، مانند تعیین وزرای کلیدی (دفاع، کشور، امور خارجه، اقتصاد و دارایی) و نسبت به حضور نیروهای کشورهای متفق، تحت لوای مبارزه با تروریسم، به رهبری ایالات متحده آمریکا در مجموع حزب «آرامی» خواهد بود. البته برای مجاهدین این مسئله بطور «سنتی» در وحله اول قرار دارد و آنها از کرزی درخواست خواهند کرد که زمان دقیق خروج پایگاه های نظامی ایالات متحده از افغانستان را مشخص کند.
به نظر کارشناسان و مفسران سیاسی افغانی، پارلمان در افغانستان مانند همان «جیرگا» ( شورای محلی بزرگان )، عملا نقش مهمی را در زندگی سیاسی و اجتماعی کشور بازی خواهد کرد. تشکیل دوباره این مجمع، که سی سال قبل تحت فشار لغو شده بود، دوباره می تواند نقش تنش زدایی را در سیاست کشور ایفا کند.
|
Rian.ru |
(2)نطرشما در اين مورد
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|