داعش ممکن است جدید و جویای نام باشد اما طالبان هنوز قدرتمندترین نیروهای شورشی در افغانستان هستند.

نشریه آمریکایی نشنال اینترست در بررسی علل حمله طالبان به قندوز نوشت: در سال 2009 و 2010 میلادی، جنگ افغانستان مهم‌ترین موضوع امنیت ملی مطرح در بین تحلیلگران و اندیشکده‌های آمریکا بود. در آن زمان، حدود 100 هزار سرباز آمریکایی در خطرناک‌ترین روستاها و دره‌های هلمند و قندهار گشت‌زنی می‌کردند. در هر ماه حدود 41 سرباز آمریکایی توسط کمین‌های طالبان، بمب‌های جاده‌ای، حملات انتحاری به هلاکت می‌رسید.

پنج سال بعد، افغانستان دیگر برای آمریکایی‌ها از اهمیت کمتری برخوردار بود. ده هزار سربازی که به پاک‌سازی منطقه از عوامل طالبان می‌پرداختند دیگر حضور نداشتند. اگرچه 9.800 آمریکایی هنوز در افغانستان باقی ماندند اما هدف مأموریت آن‌ها عوض شده است: آموزش، مشاوره و تجهیز کردن نیروهای امنیتی افغانستان و فراهم آوردن پشتیبانی هوایی، زمانی که نیروهای افغانی در خطر باشند. با این روش، تعداد تلفات آمریکا نسبت به چهارده سال جنگ افغانستان به کمترین حد رسیده است.

عقب‌نشینی نیروهای امنیت ملی افغانستان از قندوز در هفته گذشته، فشارهای وارده به افغانستان را تجدید کرد. پیشرفت طالبان در مناطق دور افتاده افغانستان چیز جدیدی نیست، اما تصرف یکی از مناطق پرجمعیت شهری امری است که باعث نگرانی همه شده است.

طالبان تنها 72 ساعت توانستند قندوز را در تصرف داشته باشد. نیروهای افغانستان با کمک نیروهای هوایی آمریکا و مستشاران این کشور توانستند بیشتر این شهر را از دست طالبان آزاد کنند و در حال پاک‌سازی دیگر مناطق قندوز هستند. اما از نظر کارشناسان آمریکایی، تصرف قندوز توسط طالبان مرحله جدیدی در جنگ افغانستان را به وجود آورده است و آزمونی سخت برای آمریکا و ناتو محسوب می‌شود.

طالبان نسبت به سال‌های گذشته ضعیف‌تر شده است اما هنوز نیروی کافی برای تصرف شهری با جمعیت 300.000 نفر را دارد. تنها با داشتن چند صد مبارز، طالبان توانست 5000 تا 7000 نیروی امنیتی دولت افغانستان را از شهر فراری دهد.

سال 2015 سال سختی برای افغانستان بوده است. از سال 2014 تاکنون تلفات سربازان افغانستانی رشد 70 درصدی به خود دیده است. 2.3 درصد رشد نیز در تعداد کشته‌شدگان غیرنظامی دیده می‌شود.

یک مقام نظامی آمریکا حضور داعش در افغانستان را خطرناک توصیف کرد. اگرچه مرکز عملیاتی داعش در عراق و سوریه قرار دارد اما این گروه به تازگی راه نفوذ به طالبان را باز کرده است. این مقام آمریکایی هشدار داد که تعداد 1000 تا 3000 داعشی در 25  ولایت از 34  ولایت  افغانستان حضور دارند. توانایی داعش در جذب نیرو بسیار بالا است و این امر در آینده به تهدیدی جدی در افغانستان مبدل خواهد گشت.

افزایش تعداد نیروهای داعش در افغانستان نه تنها منجر به نگرانی آمریکا و ناتو بلکه به نگرانی طالبان نیز منجر شده است. حمله به قندوز توسط طالبان بیشتر یک پیروزی تبلیغاتی برای این گروه بود. با اثبات اینکه طالبان قدرت کافی برای مقابله با حداقل 5000 نیروی امنیت ملی افغانستان دارد، این گروه به جنگجویان منطقه‌ای اعلام کرد که فکر پیوستن به گروه دیگری نباشند. پیام تصرف قندوز بسیار روشن است: داعش ممکن است جدید و جویای نام باشد اما طالبان هنوز قدرتمندترین نیروهای شورشی در افغانستان هستند.