|
صفحه اول/ |
دستورکار مذاکرات سرنوشتساز ملا برادر و زلمی خلیلزاد در دوحه
/26.2.2019
نویسنده: آنیتا احمدی
هیأت مذاکرهکنندۀ امریکا پنجمین دور گفتوگوهای صلح را با نمایندگان طالبان در دوحه آغاز کردند. مذاکرات جاری در قطر از آن جهت حایز اهمیت است که ملا عبدالغنی برادر، معاون گروه طالبان و رییس دفتر سیاسی این گروه در قطر، هیأت طالبان را رهبری میکند. ملا برادر که سالها در بند پاکستان بود، در اکتبر ۲۰۱۸ به درخواست رسمی ایالات متحده امریکا از زندان آزاد شد و به حیث رییس تیم مذاکرهکننده طالبان برگزیده شد.
حکومت افغانستان و ایالات متحده بدین باور است که ملا برادر مصمم به ختم جنگ و پایان منازعه از طریق گفتوگو و مذاکره است. ملا برادر از نفوذ و جایگاه ویژهیی در میان طالبان برخوردار است. او بیشتر از ملاهبتالله رهبر طالبان در میان اعضای این گروه نفوذ دارد. ملا عبدالسلام ضعیف، از چهرههای سیاسی تحریک طالبان، بدین باور است که ملا برادر از محبوبیت و جایگاه ویژه در میان صفوف جنگی و نیروهای عملیاتی طالبان برخوردار است و هر نوع تصمیم و توافق او با هیأت امریکایی مورد استقبال و حمایت تمام صفوف طالبان قرار خواهد گرفت.
با نظرداشت همین مسأله، ملا برادر به عنوان رییس دفتر سیاسی طالبان در قطر برگزیده شد تا از یک سو در چانه زنیهای سیاسی از موضع قدرت وارد تعامل شوند و از جانب دیگر، نتایج گفتوگوها و توافقاتشان مشروعیت و اعتبار داخلی پیدا کند. انتخاب ملا برادر به عنوان رییس دفتر سیاسی طالبان در قطر نشاندهندۀ جدیت طالبان در مذاکرات صلح است. پاکستانیها با درک وجهۀ ملا برادر در میان طالبان تا توانستند در برابر حضور او در دوحه چالشآفرینی و موانع ایجاد کردند. هفتۀ گذشته هواپیمایی از قطر برای انتقال برادر به پاکستان آمد. اما پس از انتظار طولانی، دوباره با دست خالی به قطر برگشت. اما در نهایت اسلامآباد در نتیجۀ فشار گستردۀ واشنگتن و دوحه اجازه سفر به ملا برادر به قطر دادند و مقامات قطری، هواپیمای ویژه ملکی را برای انتقال ملا برادر و هیأت همراهش به پاکستان فرستادند و آنان را به تاریخ 4 ماه حوت به دوحه منتقل ساختند.
ملا برادر با هیأت با صلاحیت و قدرتمندی از شورای رهبری طالبان (شورای کویته و پیشاور) به مصاف نمایندگان ایالات متحده امریکا به دوحه رفته است. امیرخان متقی، عبدالطیف منصور، مطیعالحق خالص، پسر مولوی خالص از رهبران سابق جهادی و مولوی عبدالمنان برادر ملا عمر، رهبر سابق طالبان در ترکیب هیأت تازه به رهبری ملا برادر حضور دارند. آنان در یک طیاره خاص به قطر منتقل شدند.
یک منبع نزدیک به طالبان گفت که ملا برادر پس از رسیدن به دوحه نخست با هیأت دفتر سیاسی طالبان در قطر دیدار کرده و سپس با نمایندگان امریکا به رهبری زلمی خلیلزاد ملاقات کردند.
آجندای مذاکرات دوحه
دور تازۀ مذاکرات هیأت طالبان و نمایندگان امریکا، «سرنوشتساز»، «تاریخی» و «فیصلهکن» خوانده شده است. ایالات متحده به دنبال توافق فوری روی شروع «آتش بس»، «آغاز مذاکرات طالبان و حکومت افغانستان»، «نوعیت و ساختار نظام آیندۀ افغانستان» و موافقت روی «چارچوب و زمانبندی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان» میباشد. هیأت امریکایی ابراز امیدواری کرده است که طالبان برای تثبیت حسن نیتشان به مذاکرات صلح، باید آتش بس موقت را بپذیرند. اما طالبان آتش بس را در پایان جدول برنامهریزی شدۀ شان در گفتوگوهای صلح با واشنگتن در نظر گرفتهاند. طالبان همزمان با چانهزنی در جبهۀ سیاسی، با اعمال فشار و زور در جبهۀ نظامی، به دنبال امتیازگیزی و تثبیت جایگاهشان میباشند.
حکومت افغانستان انتظار داشت که نمایندگانش در نشست دوحه حضور یابد. اما طالبان از ملاقات با آنان خودداری کردند.
اکنون، ایالات متحده امریکا به نیابت از حکومت افغانستان، از طالبان دعوت خواهد کرد که در لویه جرگۀ مشورتی که به تاریخ 26 الی 29 حوت در کابل برگزار خواهد شد، شرکت نمایند. حکومت افغانستان با فراخواندن لویه جرگه به دنبال مشورت و رأی زنی با مردم روی گزینههای توافق با طالبان است.
اما طالبان، بیشتر از هر چیز دیگری، روی آزادسازی زندانیانشان از بازداشتگاههای دولت افغانستان و بیرونشدن نام رهبران و فرماندهانشان از فهرست سیاه سازمان ملل و رفع تحریمها و تعزیرات ایالات متحده امریکا فکر میکنند.
یک منبع آگاه گفت که هیأت با صلاحیت و موظف دو طرف دربارۀ نحوۀ خروج نیروهای ناتو و امریکا از خاک افغانستان و تعهد دربارۀ اینکه خاک افغانستان مورد استفادۀ گروههای تروریستی و یک کشور علیه کشورهای دیگر قرار نمیگیرد، کار خواهند کرد.
مذاکرات نمایندگان امریکا و طالبان تا روز پنجشنبه هفتۀ جاری ادامه مییابد. دو طرف پس از ختم مذاکرات نتایج دیدارها و مذاکراتشان را رسانهای خواهند ساخت. انتظار میرود در پنجمین دور نشست دوحه چارچوب توافق میان دو طرف نهایی شود. مرحلۀ بعد از توافق میان امریکا و طالبان، شروع مذاکرات رسمی میان طالبان و حکومت افغانستان خواهد بود.
نشست قطر در شرایطی برگزار می شود که حکومت افغانستان از مواضع و دیدگاههای سختگیرانه و تندش دربارۀ مذاکرات خلیلزاد با طالبان عقب کشیده است. رییسجمهور افغانستان در ولایت نیمروز گفت که صلح آمدنی است و ما باید آمادهگی گیریم. رییس اجرایی افغانستان روز دوشنبه در نشست شورای وزیران گفت که باید در برابر طالبان منعطف باشیم و بهانههای آنان را در مخالفت با روند صلح مرفوع سازیم.
|
فارسی.رو |
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|