با وجود گذشت شش سال از احداث خط آهن حیرتان با سرمایه گذاری ۱۷۰ میلیون دالر و همچنین اتصال این خط به خط آهن چین، مسئولین اتاق تجارت و صنایع می گویند که تاکنون هیچ محموله اموال تاجران افغانستان از این طریق به کشورهای خارجی به خصوص به چین صادر نشده است.

احداث پروژه خط آهن حیرتان در ۲۲ جنوری سال ۲۰۱۰ میلادی توسط کمپنی ریل ازبکستان به سرمایه ۱۷۰ میلون دالر آغاز و در جون ۲۰۱۱ به بهره برداری سپرده شد. این خط از یک سال گذشته به این سو، به صورت مستقیم به خط آهن چین نیز وصل شده است.

آذرخش حافظی، رئیس روابط بین‌المللی اتاق تجارت و صنایع گفت که هیچ محموله اموال افغانی در واگون های ریل خط آهن بندر حیرتان به کشورهای خارج به خصوص پس از طریق خط آهن حیرتان ـ هایمن صادر نشده است.

حافظی تأکید کرد که خط آهن حیرتان به جای تسهیلات، چالش هایی را به وجود آورده و مشکلات گمرکی و سخت گیری هایی که در خط آهن حیرتان وجود دارد، شماری زیاد از تاجران را اندوهگین کرده است.

وی در ادامه می گوید، یک مشکل این است که حکومت ازبکستان اجازه بارگیری واپسی را به واگون‌هایی که به افغانستان داخل می‌شوند، نمی‌دهد.

رئیس روابط بین الملل اتاق تجارت و صنایع افزود که تاجران کشور مکلف اند تا کرایه رفت وآمد واگون های ریل را بپردازند و کرایه رفت واگون ها ریل، بدون هیچ انتقال اموال افغانی به هدر می رود.

وی هدر رفتن کرایه انتقال واگون های ریل را بدون هیچ نوع انتقال اموال، زمینه ای برای بلند رفتن نرخ کالا های تجارتی دانست .

آقای حافظی تصریح کرد که چالش های خط آهن حیرتان هنوز هم پا برجاست و دولت برای حل این چالش هیچ نوع اقداماتی به خرج نداده است.

به گفته وی؛ چالش های گمرک خط آهن حیرتان سبب گردیده تا تاجران خط آهن حیرتان در درازای یک هفته نتواند حق گمرک را بپردازند.

رییس روابط بین الملل اتاق تجارت و صنایع گفت، کشورهایی که در مسیر خط آهن حیرتان قرار دارند، این بهانه را مطرح می کنند که افغانستان یک کشور پیش قدم در عرصه صادرات مواد مخدر می باشد و نمی توانیم ما این را کنترل کنیم و ممکن است مواد مخدر در بین این واگون‌ها بیاید.

اما حافظی بیان کرد که برای صادر کردن اموال افغانی نیاز است که نخست در کشتی ها بارگیری صورت گیرد و سپس در واگون های ریل قزاقستان جابجا شود.

موصوف افزود که ما مکررا از مقامات ریاست جمهوری، ریاست اجرائیه و بخش ترانزیت آسیا خواهش کرده ایم که به این معضل عظیم رسیدگی صورت گیرد؛ اما تا اکنون به گونه عملی هیچ کاری صورت نگرفته است.

در همین حال مهدی روحانی، سخنگوی وزارت فوائد عامه می گوید که رفت و آمد واگون های ریل به شکل عادی همه روزه جریان دارد.

آقای روحانی در ادامه گفت که هیچ نوع مشکلات تخنیکی در ساختار خط آهن حیرتان وجود ندارد.

وی بر طرح های آینده وزارت فوائد عامه در ارتباط با خط آهن اشاره کرد و گفت که قطعه سوم خط آهن افغان – هرات با همکاری کشور ایران به کمک بلاعوض این کشور و قطعه چهارم خط آهن افغان – هرات به طول ۴۳ کیلومتر توسط قرضه کشور ایتالیا تمویل می گردد.

حکومت وحدت ملی در طول سه سال گذشته، بر عملی شدن پروژه های مهم منطقه ای به خصوص در بخش ترانزیت و خط آهن تأکید کرده، اما با بهره برداری از این پروژه ها، این مسیرهای ترانزیتی با وجود مشکلات بزرگی که وجود دارد، برای صادرات کالاهای افغانستان بدون استفاده باقی مانده است. متأسفانه حکومت علی رغم بهره برداری سیاسی از افتتاح پروژه های اقتصادی منطقه ای، تاکنون مشکلات فرا راه این پروژه ها را برطرف نکرده است.