|
|
| صفحه اول/ |
خروج نیروهای امریکا از افغانستان – صرفه جویی مصارف؟
/4.8.2011
دیمتری ویرختوروف، تحلیلگر مرکز مطالعات افغانستان معاصر.
نظر نویسنده مقاله ممکن است مغایر با موضع "افغانستان.رو" باشد.
در استانه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان بعضی کارشناسان امریکایی که سیاست امریکا را در مسایل امنیتی و امور خارجی تعین میکنند، دورنمای بعدی سیاست خود را در افغانستان مورد بحث قرار داده اند. در جمله انها نظریه روبیرت بلیکویل تحت نام شرطی «پلان ب» از برجستگی خاصی برخوردار می باشد که مولف ان را بصورت فعالانه از اوایل سال 2011 تبلیغ می نماید.
بلیکویل در دوران زمامداری جورج بوش پسر رئیس جمهور امریکا در کار ترقی خوب نمود و در سال های 2001 - 2003 به صفت سفیر امریکا در هند ایفای وطیفه مینمود و بعداً در مقام معاونیت مشاور رئیس جمهور امریکا در امور امنیت ملی کار میکرد و مسوولیت جهت ستراتیژیک را بردوش داشت.
بعداً او به عرصه علمی رو اورد و حالا بلیکویل همکار ارشد علمی در شورای روابط خارجی می باشد و همچنان، قرار برخی معلومات، در کارپوریشن RAND کار میکند. خلاصه اینکه، این کارشناس بانفوذ است که به نظر او به سطوح بسیار بالا اداره ریاست جمهوری در امریکا گوش میکنند. کارشناس برای اولین بار پلان خود را در مجله معتبر Foreign Affairs منتشر ساخت، ولی به زودی خود تبلیغ نمودن ان را اغاز کرد. به این ترتیب، در تاریخ 3 جون سال 2011 روبیرت بلیکویل مقاله پیرامون ان در مسکو ارایه کرد.
پلان ب
بلیکویل مخالف خروج نیروهای امریکایی از افغانستان می باشد و تمام ستراتیژی او متوجه حضور دراز مدت امریکا در این کشور می باشد. ولی کارشناس در عین حال ستراتیژی خود این حضور را پیشنهاد میکند که در شماره اول سال 2011 مجله Foreign Affairs منتشر گردیده است. ماهیت اساسی پلان او اینست، تا نیروهای امریکایی از جنوب و شرق افغانستان، جای که برای انها مبارزه با طالبان و افراد مسلح گروه های دیگر که عمده تاً از نظر ترکیب ملی پشتون اند، دشوار است، عقب کشیده شوند. بلیکویل می نویسد:" در عین حال واشنگتن باید اعتراف نماید که «طالبان» زود یا دیر کنترول خود را بر جنوب و شرق پشتون نشین برقرار خواهند کرد و برای ان که، تا از چنین نتیجه جلوگیری نمود، باید بهای بس بلند غیرقابل قبول پرداخته شود».
کارشناس، البته میداند که این گام به چی منجر خواهد شد:" در این صورت باید به اقدام مجبورانه تن داد و تجزیه عملی کشور را به رسمیت شناخت که نتیجه نهایت مایوس کننده سرمایه گذاری های ده ساله ایالات متحده امریکا در افغانستان خواهد بود، ولی، بدبختانه، این بهترین نتیجه خواهد بود که واشنگتن میتواند بر ان درصورت دست یابد، اگر به مسایل به دیده معقول نگاه کند". اگر نیروها از جنوب و شرق افغانستان عقب کشیده شوند، پس در انجا قدرت در اکثر قسمت ها به دست طالبان می افتد.
بلیکویل تدقیق می سازد که "واضحاً، اداره ( امریکا) نباید ولایت پشتون نشین را به طالبان تسلیم نماید و یا بصورت علنی جهت تجزیه افغانستان دعوت بعمل اورد"، ولی در این صورت اعتراف میکند که نتیجه چنین فیصله، قبل از همه، تشکیل شدن «پشتونستان» خواهد بود.
بلیکویل عقیده دارد که امریکا باید در انجا پیشبرد "عملیات ضدتروریستی" را دامه دهد، ولی نه توسط نیروی خود، بلکه در ماهیت امر، از طریق دامن زدن به جنگ داخلی در این بخش افغانستان: با ارسال سلاح، دادن کمک و ارسال معلومات استخباراتی به اقوام جداگانه که با این کار موافقه نماید. به اساس تجارب موجود میتوان مستقیماً گفت که تعداد انهایی که به چنین همکاری ابراز امادگی نمایند، زیاد خواهد بود و همیشه نمی توان دانست که این طالبان خواهند بود یا خیر.
به عقیده بلیکویل، دستاورد عمده برای امریکا در این پلان در اینست، تا تعداد قطعات خارجی را از 150 هزار نفر تا 30- 50 هزار نفر کاهش داد که در ولایات مرکزی و شمالی افغانستان و همچنان در کابل مستقر خواهند بود.
وحشت افرینی
به مشکل میتوان بر این باور نمود، ولی سیاست امنیت ملی را در امریکا مردم دارای خصلت وراخطایی و ترس تعین میکنند. اگر اوضاع را در افغانستان تحلیل نمود، پس چند چیزی ساده روشن میگردند.
اول اینکه، در زمان جنگ سال های 2001 – 2011 طالبان درهم کوبیده شدند و انها از نیروی هواهیی، وسایط زرهی، توپخانه و قطعات بزرگ نوع قوای منظم محروم ساخته شدند. تحت فشار این شکست طالبان به دسته های کم تعداد ( به تعداد تا 50 – 100 نفر) تقسیم شدند و به فعالیت های چریکی و دهشت افگنی روی اوردند. این کار مشکلات زیادی را بوجود می اورد. ولی، باوجود این، روشن است که انها توان انجام عملیات بزرگ، مانند تصرف شهرهای بزرگ و یا اشغال قسمت کامل خاک افقغانستان را ندارند. اگر اخبار نبردها دیده شود، پس منطقه معمول فعالیت های محاربوی انها ولسوالی می باشد.
دوم اینکه، طالبان مانند گروه های دیگر، متحمل تلفات سنگین شده که خاصتاً در حلقه قوماندانان بنا بر "شکار قوماندانان" که در سال 2007 اغاز گردیده، محسوس می باشد.
سوم اینکه، جنگ در افغانستان – به هیچ وجه جنگ بزرگ مقیاس نمی باشد، بلکه "جنگ دارای شدت کم" است که در ان فعالیت های محاربوی توسط دسته های کوچک، اکثراً قطعه و بلوک پیشبرده میشوند. سطح تولی – عملیات بزرگ با اشغال ولسوالی کامل می باشد. تلفات مجموعی نیروهای خارجی این مساله را نشان میدهد. از سال 2001 تا ماه جولای سال 2011 در تمام عملیات های «ازادی شکست ناپذیر» به تعداد 2592 نفر کشته و 18881 نفر زخمی گردیده اند. توجه را به این نقطه جلب میداریم که تناسب کشته شدگان و زخمیان – 1: 7.2 می باشد. تعداد زخمیان نسبت به تناسب معمول برای منازعات که 1:3 می باشد، به مراتب زیادتر است. این بدان معنی است که بخش عمده، در حدود 11100 نفر هنگام انفجار بمب ها، تیراندازی و حملات از کمین زخمی شده اند. در این موارد نیروهای خارجی هدف حملات بودند، نه شرکت کننده نبرد.
قوماندانی ناتو از همان ابتداء اشتباه را مرتکب شد که بر تامین امنیت از طریق نشستن در پوسته های امنیتی، حفاظت قطارها و گزمه ها اتکاء نمود. امنیت مشکوک ثابت گردید و وجوه عظیم ( در حدود 7 میلیارد دالر در ماه، یعنی 84 میلیارد دالر در سال) مصرف میشد، و افراد مسلح همیشه امکانات برای حمله، تیراندازی و منفجرساختن دارا بودند.
برعلاوه، از سال 2001 تا 2011، یعنی طی 3350 روز عملیات، در روز بطور اوسط 0.7 نفر کشته شده و بطور اوسط 5.6 نفر زخمی گردیده اند. به ارقام کامل این یک کشته و 10 نفر زخمی طی دو روز میشوند. این ارقام نشان میدهند که طالبان، باوجود تمام مساعی شان، به نیروهای خارجی زیان محسوس رسانده نمی توانند که از اشتباه احصائیوی تجاوز نماید. از همینرو قضاوت های بلیکویل راجع به "تلفات بلند" در افغانستان و از دست دادن جنوب و شرق افغانستان، به جز از ظواهر وحشت زدگی و عدم درک اوضاع در کشور چیزی دیگری نمی باشد. میتوان همچنان عدم علاقمندی کارشناس را به اعتراف بر اشتباهات قوماندانی امریکا بر ان افزود که نیروهای خود را به هدف گرانبها برای طالبان مبدل ساخته است.
پول کفایت نمی کند
اگر مقاله روبیرت بلیکویل را به دقت خواند، پس روشن میشود که علت اساسی که او را به اعلان این «پلان ب» وادار ساخته، تصورات نظامی و یا سیاسی نبوده و حتی پیروزی طالبان هم نمی باشد، بلکه مسایل خالصاً مالی می باشند. بلیکویل در این باره مستقیماً و صادقانه صحبت میکند:« سیاست فعلی امریکا در افغانستان ده ها میلیارد دالر تمام میشود، همه ساله در انجا چند صد سرباز و افسر نیروهای متحدین کشته میشوند – و این همه به خاطر انکه، تا به طالبان اجازه تحت کنترول دراوردن ولایات پشتون نشین، جای که این جنبش بوجود امده، داده نشود».
اوباما کاهش مخارج نظامی را تا 400 میلیارد دالر پیشنهاد میکند. در روشنی این پیشنهاد «پلان ب» بعد دیگری کسب میکند. اگر قطعات را تا یک سوم کاهش داد، تخنیک سنگین و توپخانه را خارج ساخت، بخش از پایگاه ها را گذاشت، پس میتوان مخارج را تا 25% مخارج فعلی، یعنی تا 1.75 میلیارد دالر در ماه کاهش داد. تا سال 2023 ( بلیکویل نیز راجع به درازمدت بودن عملیات تا 7 – 10 سال، یعنی تا سال های 2020 – 2022 صحبت نموده) در صورت حجم فعلی مخارج یک تریلیون دالر مطالبه میکند، ولی در چارچوب «پلان ب» این مخارج به 252 میلیارد دالر خواهند رسید.
روبیرت بلیکویل به خاطر همین صرفه جویی جهت عقب کشیدن نیروهای خارجی از جنوب و شرق افغانستان دعوت بعمل می اورد و او به خاطر این کار اماده است دو سوم خاک افغانستان را به طالبان ببخشد. «پلان ب» - این به هیچ وجه پلان نظامی یا سیاسی نیست، این به ذات خود، کاهش خالص مخارج براوردی بدون تحلیل و محاسبه عواقب می باشد که در این صورت به بار خواهند امد. برای انکه این نقطه را ماسک مالی کرده باشند، بلیکویل و کارشناسان دیگر امریکایی وحشت زده دست به شایعه پراگنی در باره اوضاع در ولایات جنوبی افغانستان می زنند.
|
| Afghanistan.ru |
(0)نطرشما در اين مورد
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
