|
|
| صفحه اول/ |
تغیر در سیاسیت افغانستان و تاثیرات آن بر روابط منطقوی
/11.10.2011
محمد بشیر هاتف، خبرنگار آزاد افغان.
نظر نویسنده مقاله ممکن است مغایر با موضع سایت "افغانستان.رو" باشد.
پس از ترور استاد ربانی ریئس شورای عالی صلح و ریئس جمهور اسبق افغانستان ، موقف ګیری های دولت افغانستان پیرامون روند صلح و کشور همسایه پاکستان بصورت سر سام آوری دګر ګون شد . افغانستان که از دپلوماسی چند ساله اش در منطقه دست مزدی نداشته و از جانب حلقات داخلی و خارجی تحت فشار های فزاینده قرار داشت ، دیګر نمیتوانست با دنبال نمودن سیاست خاموشی با مشکلات پنجه دهد.
قتل استاد ربانی ، تیرګی روابط میان ایالات متحده امریکا و پاکستان ، حملات پاکستان بالای کنړ و نورستان ، واکنش های تند محافل سیاسی و جامعه مدنی افغانستان در برابر پاکستان و بالاخره در خواست های امریکا ، همه وهمه فشار هایی بود که حکومت افغانستان را وا میداشت تا روی سیاست و دپلوماسیش با کشور همسایه پاکستان تجدید نظر نماید. همان بود که حامد کرزی رییس جمهوری افغانستان برخی از بزرګان وشخصیت های جهادی کشور را غرض مشوره به کاخ ریاست جمهوری فرا خواند و در مشاورت با انها تصمیم ګرفت که دیګر با طالبان نه بلکه با کشور های تاثیر ګزار بر طالبان (پاکستان ) وارد ګفتګو شود.
به دنبال ان افغانستان از پاکستان خواست تا پیرامون قضیه قتل استاد ربانی که به اساس معلومات ادارات استخباراتی کشور در خاک پاکستان طرح ریزی شده بود تحقیقات همه جانبه نماید. سپس رییس جمهور کرزی در یک پیام تلوزیونی ضمن شکوه از سیاست های ده ساله پاکستان پیرامون افغانستان اظهار کرد که افغانستان پیوسته دست دوستی به سوی پاکستان دراز نموده وان را برادر خطاب نموده است اما پاکستان با توصل به سیاست دو رو با ما دست دوستی داده و با تروریستان همکاری میکند.
فردای آنروز رئیس جمهور عازم کشور هندوستان شده وپیمان همکاری های ستراتیژیک را در بخش های مهم با این کشور امضا کرد. این اقدام با برخی از واکنش ها در کشور همسایه پاکستان همراه بود. نخست جنرال حمید ګل رئیس اسبق سازمان استخبارات انکشور ګفت که هندوستان نمیتواند افغانستان را نګه دارد و سپس سخنګوی وزارت خارجه پاکستان ګفت که اقدامات غیر مسوولانه ، عوقبی را در پی خواهد داشت.
به هر حال پرسش اصلی اینست که آیا پیمان ستراتیژیک با هندوستان میتواند برخی از منافع پاکستان را در منطقه مورد تهدید قرار دهد؟
اګرچند مقامات دو کشور افغانستان و هندوستان تلاش کرده اند تا این پیمان در منافات با دیدګاه های رسمی کشور پاکستان نبوده و سبب اتلاف حقوق و منافع انکشور نشود اما بدون شک خواست های فزاینده پاکستان با امضای این پیمان براورده نخواهد شد. پاکستان که در پی ګسترش ساحه نفوذ خویش در میدان سیاست و اقتصاد افغانستان است نیک میداند که این پیمان همکاری های سیاسی و امنیتی میان افغانستان و هند را تقویه وزمینه همکاری های استخباراتی را بصورت رسمی در میان تضمین مینماید و دست و پنجه نرم کردن با استخبارات هند ، افغانستان و ایالات متحده امریکا در یک وقت برایش دشوار و ناممکن خواهد بود.
آموزش نیرو های امنیتی افغان توسط نظامیان هندی که بدون شک با تمام تاکتیک های عسکری اردوی پاکستان اشنایی کامل دارند، پیام نا خوش ایندی دیګری برای پاکستان است.
استقبال و جانبداری از عضویت دایمی کشور هندوستان در شورای امنیت سازمان ملل متحد ا زسوی افغانستان و تاکید روی برنامه های مشورتی پیرامون مسایل منطقوی و جهانی ، مبارزه مشترک علیه تروریزم با در نظر داشت تعریفی که در هندوستان از تروریزم وجود دارد، همچنان همکاری های اقتصادی شامل سرمایه ګزاری های بزرګ در افغانستان ، کاهش واز میان بردن تدریجی تعرفه ها و همکاری در بخش تحصیلات عالی ، مواردیست که میتواند مطبوع پاکستان نبوده ودر اینده ها برخی از منافع انکشور را نیز تهدید نماید.
پرسش دیګر اینست که واکنش کشور پاکستان وسایر کشور های منطقه دربرابر این رویداد چه خواهد بود؟
اګر چند رویارویی امریکا با پاکستان دست انکشور را تااندازه ای در اظهار واکنش تند پیرامون این پیمان کوتاه میسازد اما تحرکاتی هم اکنون به چشم میخورد که مبتوان انرا واکنشی پیرامون امضای این پیمان دانست.
اتشباری بر ولابات کنر ونورستان که هم اکنون نیز ادامه دارد، جلو ګیری از ورود آرد به افغانستان ، مسدود نمودن را اکمالاتی چمن برخی از ین واکنش هاست ، اما چنین مینماید که پاکستان در صدد اقدامات دیکری نیز خواهد بود .
ګذشته ازان پاکستان در پی تشکیل یک ایتلاف ضد امریکایی در منطقه بوده و درین راستا با کشور ایران ګفتګو هایی داشته است . نشانه هایی از هم انګی در سیاست های منطقوی میان ایران و پاکستان په ویژه در برابر ایالات متحده امریکا درین اواخر به چشم میخورد. از جمله مخالفت هردو کشور با ایجاد پایګاه های درازمدت ایالات متحده امریکا در افغانستان که درین اواخر اشکار شد.
تمایل بیشتر پاکستان به کشور های چین ، روسیه وبدیل جلوه دادن چین برای پاکستان در بدل ایالات متحده امریکا ، اګرچند پذیرش چندانی در اذهان محافل سیاسی ندارد، تلاش دیګریست که پاکستان میخواهد از راه ان تقابل جدید میان قدرت های یزرګ را در منطقه ایجاد و ازان سود بردارد.
پاکستان وسیله کار ای دیګری را نیزدر اختیار دارد وان عبارت از موجودیت ګروه های اموزش دیده جنګی و فرمانبرداری انها از این کشور است. این ګروه ها ازیک سو وسیله خوبی برای تمویل پاکستان از منابع عربی بوده وازجانب دیګر به عنوان تیغ های برنده در برابر کشور های مختلف مورد استفاده قرار ګرفته میتوانند. اینکه ایالات متحده ودیګر کشور ها از جمله افغانستان با همه دلسردی از همکاری های پاکستان ، بازهم شرط تامین امنیت در منطقه را همکاری این کشور میدانند ، همه موجودیت و فعالیت ګروه های مذکور است که تنها وتنها پاکستان میتواند انها را مهار نماید.
هر ګاه ایالات متحده وافغانستان در همکاری با برخی از کشور های منطقه مانند هندوستان دست به اقدامات پیشګیرانه ای از جمله دریافت راه های بدیل اکمالاتی و ترانزیتی واحمال فشار از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد بزنند ، امکان دارد تابرخی از تدابیر احتمالی برای برهم زدن اوضاع در بعد سیاسی و اقتصادی از کار افتد.
به هر حال در اینده نزدیک امکان رونما شدن رقابت های جدید منطقوی وجود دارد که بیشتر به فعال بودن دیپلوماسی برخی از کشور ها بستګی خواهد داشت.
|
| فارسی.رو |
(0)نطرشما در اين مورد
ارسال اين صفحه به دوستتان
برای چاپ
|
|
|
|
